Huduma ya kwanz akwa aliyeumwa na nyoka
Katika somo hili utakwend akujifunza jinsi ya kumsaidia aliyeumwa na nyoka
HUDUMA YA KWANZA KWA MTU ALIYEUMWA NA NYOKA – MUONGOZO KUTOKA KWA MTALAMU WA AFYA
Utangulizi
Kuumwa na nyoka ni hali ya dharura ya kiafya inayohitaji matibabu ya haraka. Lakini katika mazingira mengi ya vijijini na porini, mgonjwa anaweza kuwa mbali na hospitali au msaada wa kitabibu. Hali hii inahitaji hatua za haraka za huduma ya kwanza ili kupunguza madhara kabla ya kufikishwa kituo cha afya.
HATUA ZA HARAKA ZA HUDUMA YA KWANZA
1. Muondoe mgonjwa mahali alipoumwa
-
Mpeleke mbali na eneo ambalo nyoka yupo ili kuzuia shambulizi la pili.
-
Hakikisha eneo ni salama kabla ya kumkaribia.
2. Mtulize mgonjwa
-
Hofu na mshtuko huongeza kasi ya mzunguko wa damu, na hivyo kusambaza sumu kwa haraka zaidi.
-
Mfariji, muambie kuwa msaada unapatikana, na tumia lugha ya utulivu.
3. Mpumzishe sehemu moja
-
Mruhusu akae au alale kwa utulivu.
-
Epuka kumwacha atembee au kushughulika — harakati huchochea usambazaji wa sumu.
4. Banio (Pressure Immobilization Technique) – Ikiwezekana
-
Kama umejifunza mbinu ya “pressure immobilization”, tumia bandeji au kitambaa safi kufunga juu ya jeraha kwa shinikizo la wastani (si sana kuzuia damu).
-
Kisha funga kiungo husika kwa uangalifu ili kisiweze kusogea.
5. Kuinua eneo lililoumwa (kidogo)
-
Lainisha kiungo kilichoathirika chini ya kiwango cha moyo, ili kupunguza kasi ya sumu kuenea.
6. Ondoa vitu vya kubana
-
Vua pete, saa, vikuku n.k. katika kiungo kilichoathirika kabla ya kuvimba.
MAMBO YASIYORUHUSIWA KUFANYWA
🚫 USIFANYE HAYA KABISA:
-
❌ Usimkamue au kukata jeraha ili kutoa damu.
-
❌ Usinyonyoe jeraha kwa mdomo.
-
❌ Usitumie barafu au maji ya baridi kwenye jeraha.
-
❌ Usimnyweshe pombe au dawa za kulevya.
-
❌ Usitumie tourniquet (kamba kali ya kufunga mshipa) – husababisha madhara makubwa ya kudumu.
-
❌ Usijaribu kumwua nyoka kwa lazima – ni hatari, isipokuwa kama nyoka ameuliwa tayari na unaweza kumbeba kwa tahadhari.
MAMBO YANAYORUHUSIWA / YANAYOSAIDIA
✅ Haya yanaweza kusaidia:
-
✅ Kuandika muda na eneo aliloumwa — muhimu kwa daktari.
-
✅ Kama nyoka ameonekana, elezea rangi, ukubwa au chora (isipokuwa ni hatari kufanya hivyo).
-
✅ Tumia bandeji safi kufunika jeraha kama kuna damu.
-
✅ Tayarisha usafiri wa haraka kwenda hospitali — pendelea gari au pikipiki (mtu asitembee mwenyewe).
DALILI ZA KUWA MAKINI NAZO (ONYO)
Zikitokea, mgonjwa anatakiwa afikishwe hospitali HARAKA iwezekanavyo:
-
Kuvimba haraka eneo lililoumwa
-
Maumivu makali yanayoenea
-
Kichefuchefu, kutapika, kizunguzungu
-
Kupumua kwa shida
-
Kupoteza fahamu
-
Kutokwa damu puani, kwenye fizi au sehemu nyingine zisizo za kawaida
Hitimisho
Huduma ya kwanza ni hatua ya kuokoa maisha. Kwa aliye mbali na kituo cha afya, utulivu na uelewa sahihi ni silaha muhimu. Baada ya hatua za awali, mgonjwa apelekwe hospitali haraka iwezekanavyo kwa ajili ya tiba ya sumu ya nyoka (antivenom) na uangalizi wa kitaalamu.
Kumbuka: Kila aina ya nyoka ana sumu tofauti, hivyo matibabu ya kitaalamu hayaepukiki.
Jiunge nasi WhatsApp kupata update zetu
Umeionaje Makala hii.. ?
👉1 Bongolite - Game zone - Play free game 👉2 kitabu cha Simulizi 👉3 Tafasiri ya Riyadh Swalihina 👉4 Madrasa kiganjani 👉5 Simulizi za Hadithi Audio 👉6 Sira ya Mtume Muhammad (s.a.w)
Post zinazofanana:
Ratiba ya chanjo ya Pentavalenti
Posti hii inahusu zaidi chanjo ya pentavalent ni aina ya chanjo ambayo inazuia Magonjwa matano ambayo ni kifadulo, pepopunda, homa ya ini na magonjwa yanayohusiana na upumuaji.
Soma Zaidi...Faida za tumbo katika mwili wa binadamu
Posti hii inahusu zaidi faida za tumbo,tumbo ni sehemu ya mwili ambayo ushughilika na kutunza chakula,
Soma Zaidi...Sababu Zinazopelekea maumivu ya shingo.
Maumivu ya shingo ni malalamiko ya kawaida. Misuli ya shingo inaweza kuchujwa kutokana na mkao mbaya - iwe inaegemea kwenye kompyuta yako kazini au kuwinda benchi yako ya kazi nyumbani.
Soma Zaidi...Choo kisichokuwa cha kawaida
Posti hii inahusu zaidi Aina ya choo kisichokuwa cha kawaida, ni dalili za choo ambacho siyo Cha kawaida, Ina maana ukiona dalili za choo Cha Aina hii ni vizuri kwenda hospitalini Ili kupata matibabu.
Soma Zaidi...Ratiba ya chanjo ya kuzuia kuharisha
Posti hii inahusu zaidi ratiba ya chanjo ya kuzuia kuharisha hii ni chanjo wanayopewa watoto wadogo chini ya miaka mitano kwa lengo la kuzuia kuharisha chanjo hiyo kwa kitaalamu huitwa Rotarix.
Soma Zaidi...Vyakula vya madini
Somo hili linakwenda kukueleza kuhusu faida za vyakula vya madini mwilini
Soma Zaidi...Umuhimu wa kutumia dawa za kujikinga na maambukizi ya ukimwi
Posti hii inahusu zaidi umuhimu wa kutumia dawa za kujikinga na maambukizi ya ukimwi, ni faida ambazo upatikana kwa watu wanaodhani wameambukizwa na virus vya ukimwi na kuweza kujikinga.
Soma Zaidi...Madhara ya kuchelewa kutibu tatizo la kiafya
Posti hii inahusu zaidi madhara ambayo yanaweza kutokea endapo tatizo halijatibiwa.
Soma Zaidi...Malengo ya kutibu ukoma
Posti hii inahusu zaidi malengo ya kutibu ukoma, ni malengo ambayo yamewekwa na wizara ya afya ili kuweza kutokomeza ukoma kwenye jamii
Soma Zaidi...Sababu za michubuko kwa watoto wanaozaliwa
Post hii inahusu zaidi sababu za michubuko kwa watoto wanaozaliwa,ni sababu ambazo uweza kuchangia kuwepo kwa michubuko kwa watoto wanaozaliwa.
Soma Zaidi...