Huduma ya kwanz akwa aliyeumwa na nyoka
Katika somo hili utakwend akujifunza jinsi ya kumsaidia aliyeumwa na nyoka
HUDUMA YA KWANZA KWA MTU ALIYEUMWA NA NYOKA – MUONGOZO KUTOKA KWA MTALAMU WA AFYA
Utangulizi
Kuumwa na nyoka ni hali ya dharura ya kiafya inayohitaji matibabu ya haraka. Lakini katika mazingira mengi ya vijijini na porini, mgonjwa anaweza kuwa mbali na hospitali au msaada wa kitabibu. Hali hii inahitaji hatua za haraka za huduma ya kwanza ili kupunguza madhara kabla ya kufikishwa kituo cha afya.
HATUA ZA HARAKA ZA HUDUMA YA KWANZA
1. Muondoe mgonjwa mahali alipoumwa
-
Mpeleke mbali na eneo ambalo nyoka yupo ili kuzuia shambulizi la pili.
-
Hakikisha eneo ni salama kabla ya kumkaribia.
2. Mtulize mgonjwa
-
Hofu na mshtuko huongeza kasi ya mzunguko wa damu, na hivyo kusambaza sumu kwa haraka zaidi.
-
Mfariji, muambie kuwa msaada unapatikana, na tumia lugha ya utulivu.
3. Mpumzishe sehemu moja
-
Mruhusu akae au alale kwa utulivu.
-
Epuka kumwacha atembee au kushughulika — harakati huchochea usambazaji wa sumu.
4. Banio (Pressure Immobilization Technique) – Ikiwezekana
-
Kama umejifunza mbinu ya “pressure immobilization”, tumia bandeji au kitambaa safi kufunga juu ya jeraha kwa shinikizo la wastani (si sana kuzuia damu).
-
Kisha funga kiungo husika kwa uangalifu ili kisiweze kusogea.
5. Kuinua eneo lililoumwa (kidogo)
-
Lainisha kiungo kilichoathirika chini ya kiwango cha moyo, ili kupunguza kasi ya sumu kuenea.
6. Ondoa vitu vya kubana
-
Vua pete, saa, vikuku n.k. katika kiungo kilichoathirika kabla ya kuvimba.
MAMBO YASIYORUHUSIWA KUFANYWA
🚫 USIFANYE HAYA KABISA:
-
❌ Usimkamue au kukata jeraha ili kutoa damu.
-
❌ Usinyonyoe jeraha kwa mdomo.
-
❌ Usitumie barafu au maji ya baridi kwenye jeraha.
-
❌ Usimnyweshe pombe au dawa za kulevya.
-
❌ Usitumie tourniquet (kamba kali ya kufunga mshipa) – husababisha madhara makubwa ya kudumu.
-
❌ Usijaribu kumwua nyoka kwa lazima – ni hatari, isipokuwa kama nyoka ameuliwa tayari na unaweza kumbeba kwa tahadhari.
MAMBO YANAYORUHUSIWA / YANAYOSAIDIA
✅ Haya yanaweza kusaidia:
-
✅ Kuandika muda na eneo aliloumwa — muhimu kwa daktari.
-
✅ Kama nyoka ameonekana, elezea rangi, ukubwa au chora (isipokuwa ni hatari kufanya hivyo).
-
✅ Tumia bandeji safi kufunika jeraha kama kuna damu.
-
✅ Tayarisha usafiri wa haraka kwenda hospitali — pendelea gari au pikipiki (mtu asitembee mwenyewe).
DALILI ZA KUWA MAKINI NAZO (ONYO)
Zikitokea, mgonjwa anatakiwa afikishwe hospitali HARAKA iwezekanavyo:
-
Kuvimba haraka eneo lililoumwa
-
Maumivu makali yanayoenea
-
Kichefuchefu, kutapika, kizunguzungu
-
Kupumua kwa shida
-
Kupoteza fahamu
-
Kutokwa damu puani, kwenye fizi au sehemu nyingine zisizo za kawaida
Hitimisho
Huduma ya kwanza ni hatua ya kuokoa maisha. Kwa aliye mbali na kituo cha afya, utulivu na uelewa sahihi ni silaha muhimu. Baada ya hatua za awali, mgonjwa apelekwe hospitali haraka iwezekanavyo kwa ajili ya tiba ya sumu ya nyoka (antivenom) na uangalizi wa kitaalamu.
Kumbuka: Kila aina ya nyoka ana sumu tofauti, hivyo matibabu ya kitaalamu hayaepukiki.
Download App Yetu
Jifunze zaidi, na wasiliana nasi ukiwa na App yetu. Bofya link hapo chini kuweza kuipakua.
Download Now
Umeionaje Makala hii.. ?
👉1 Madrasa kiganjani 👉2 Simulizi za Hadithi Audio 👉3 kitabu cha Simulizi 👉4 Bongolite - Game zone - Play free game 👉5 Kitau cha Fiqh 👉6 Kitabu cha Afya
Post zinazofanana:
Faida za seli
Posti hii inahusu zaidi faida za seli. Seli ni chembechembe hai za mwili ambazo hufanya kazi mbalimbali katika mwili wa binadamu.
Soma Zaidi...
Mfuno wa damu na makundi manne ya damu na asili yake nani anayepasa kutoa damu?
Posti hii inakwenda kukujuza kuhusu makundi manne ya damu, asili yake, maana ya antijeni na antibody, pia utajifunza kuhusu mfumo wa Rh. Mwisho utajifunza watu wanaopasa kutoa damu.
Soma Zaidi...
Dalili za shambulio la hofu
Shambulio la hofu ni tukio la ghafla la hofu kali ambayo husababisha athari kali za kimwili wakati hakuna hatari halisi au sababu inayoonekana. Mashambulizi ya hofu yanaweza kuwa ya kutisha sana. Mashambulizi ya hofu yanapotokea, unaweza kufikiri kwamba
Soma Zaidi...
Viwango vitatu vya kuungua.
Posti hii inahusu zaidi viwango vitatu vya kuungua. Ili tuweze kujua mtu ameunguaje Kuna viwango vitatu vya kujua kiasi na namna mtu alivyoungua
Soma Zaidi...
Njia za kuingiza chanjo mwilini
Posti hii inahusu njia mbalimbali ambazo utumika kupitisha chanjo, njia hizo utegemea na kazi ya chanjo kama ifuatavyo.
Soma Zaidi...
Namna ya kuyatunza macho
Somo Hili linakwenda kukueleza kuhusu namna ya kuyatunza macho
Soma Zaidi...
Njia za kukabiliana na presha ya kushuka
Somo hili linakwenda kukueleza kuhusu njia za kukabiliana na presha ya kushuka
Soma Zaidi...
Makundi manne ya damu na jinsi yanavyotumika
Post hii inahusu zaidi umuhimu wa makundi manne ya damu na jinsi yanavyotumika, Ni magroup manne ya damu ambayo husaidia kuongeza damu kwa mtu ambaye amepungukiwa damu
Soma Zaidi...
Upungufu wa protin
Somo hili linakwenda kukueleza kuhusu madhara ya upungufu wa protini
Soma Zaidi...