Fahamu Mambo yanayosababisha Ugonjwa wa kipindupindu

Kipindupindu ni ugonjwa wa bakteria ambao kawaida huenezwa kupitia maji machafu. Kipindupindu husababisha Kuhara na Upungufu wa maji mwilini. Ikiachwa bila kutibiwa, Kipindupindu kinaweza kusababisha kifo kwa muda wa saa chache, hata kwa watu walioku

Download Post hii hapa

DALILI ZA KIPINDUPINDU

 Watu wengi walio katika hatari ya kuambukizwa na bakteria ya Kipindupindu (Vibrio Cholerae) hawaugui na kamwe hawajui kuwa wameambukizwa.  Bado kwa sababu wanamwaga bakteria wa Kipindupindu kwenye kinyesi chao kwa siku saba hadi 14, bado wanaweza kuwaambukiza wengine kupitia maji machafu.  Matukio mengi ya dalili za Kipindupindu husababisha Kuhara kwa kiasi au wastani ambayo mara nyingi ni vigumu kutofautisha na Kuhara kunaosababishwa na matatizo mengine.

 Ni takribani mtu 1 kati ya 10 aliyeambukizwa hupata dalili na ishara za kawaida za Kipindupindu, kwa kawaida ndani ya siku chache baada ya kuambukizwa.

1. Kuhara.  Kuhara Kunaohusiana na Kipindupindu hutokea ghafla na kunaweza kusababisha upotevu hatari wa Maji kwa haraka - kama vile lita (takriban lita 1) kwa saa.  Kuhara kutokana na Kipindupindu mara nyingi huwa na mwonekano uliofifia, wa maziwa unaofanana na maji ambayo mchele umeoshwa au kinyesi cha maji ya mchele.

 

2. Kichefuchefu na kutapika.  Inatokea hasa katika hatua za mwanzo za Kipindupindu, kutapika kunaweza kudumu kwa saa kadhaa.

 

3. Upungufu wa maji mwilini.  Upungufu wa maji mwilini unaweza kutokea ndani ya saa chache baada ya dalili za Kipindupindu kuanza.  Kulingana na ni Majimaji ngapi ya mwili ambayo yamepotea, Upungufu wa maji mwilini unaweza kuanzia hafifu hadi ukali.  Kupungua kwa asilimia 10 au zaidi ya uzani wote wa mwili huashiria Upungufu mkubwa wa maji mwilini.

 

3.  Maji yakipungua Sana mwilini  kwa Kipindupindu hupelekea Dalili  Kama vile kuwashwa, uchovu, macho yaliyozama, Mdomo kikavu, kiu kali, ngozi kavu na iliyosinyaa ambayo huchelewa kurudi inapobanwa kwenye mikunjo, kutoa mkojo kidogo au kutokutoa kabisa, shinikizo la chini la damu na mapigo ya moyo yasiyo ya kawaida.  (arrhythmia).

 

5. Upungufu wa maji mwilini huenda ukasababisha upotevu wa haraka wa madini katika damu yako (electrolytes) ambayo hudumisha usawa wa Fluids mwilini mwako.  

 

6. Maumivu ya misuli.  Hizi ni matokeo ya upotezaji wa haraka wa chumvi kama vile sodiamu, kloridi na potasiamu. Ambayo husababishwa na usawa wa elektoliti

 

7. Mshtuko.  Hili ni mojawapo ya matatizo makubwa zaidi ya Upungufu wa maji mwilini.  Inatokea wakati kiasi cha chini cha damu kinasababisha kushuka kwa shinikizo la damu na kushuka kwa kiasi cha oksijeni katika mwili wako.  Ikiwa haijatibiwa, Mshtuko mkali wa hypovolemic unaweza kusababisha kifo katika dakika chache.

 

NB; Ishara na dalili za Kipindupindu kwa watoto Kwa ujumla, watoto walio na Kipindupindu wana dalili na ishara zinazofanana na watu wazima, lakini huathirika zaidi na sukari ya chini ya damu (Hypoglycemia) kwa sababu ya upotezaji wa Maji, ambayo inaweza kusababisha: Hali iliyobadilika ya fahamu, Mshtuko wa moyo na Coma

 

SABABU ZINAZOPELEKEA KUPATA KIPINDUPINDU

1. Bakteria aitwaye Vibrio Cholerae husababisha maambukizi ya Kipindupindu.  Hata hivyo, madhara mabaya ya ugonjwa huo ni matokeo ya sumu kali  ambayo bakteria huzalisha kwenye utumbo mdogo.  Hii husababisha mwili kutoa kiasi kikubwa cha maji, hivyo kusababisha Kuharisha na upotevu wa haraka wa Majimaji na chumvi (electrolytes).

 

2. Maji yaliyochafuliwa ndiyo chanzo kikuu cha maambukizi ya Kipindupindu, ingawa samakigamba mbichi, matunda na mboga ambazo hazijapikwa, na vyakula vingine pia vinaweza kuwa na bacteria V. Cholerae.

 

3. Bakteria ya kipindupindu katika mazingira

 Bakteria ya kipindupindu hutokea kiasili katika maji ya pwani,  Bakteria wa Kipindupindu husafiri na wenyeji wao, wakienea duniani kote huku wakifuata chanzo chao cha chakula, Ukuaji wa mwani huchochewa zaidi na urea inayopatikana kwenye maji taka na kwenye mkondo wa kilimo.

 

4. Bakteria ya kipindupindu katika watu

 Wanadamu wanapomeza bakteria wa Kipindupindu, wanaweza wasiwe wagonjwa wenyewe, lakini bado wanapitisha bakteria kwenye kinyesi chao.  Wakati kinyesi cha binadamu kikichafua chakula au maji, vyote viwili vinaweza kutumika kama maeneo bora ya kuzaliana kwa bakteria ya Kipindupindu.

 

5. Vyanzo vya kawaida vya maambukizi ya Kipindupindu ni maji yaliyosimama na aina fulani za vyakula, ikiwa ni pamoja na dagaa, matunda na mboga mbichi, na nafaka.

 

6. Maji ya kutwama au kisima.  Bakteria ya kipindupindu wanaweza kulala ndani ya maji kwa muda mrefu, na visima vya umma vilivyochafuliwa ni vyanzo vya mara kwa mara vya milipuko mikubwa ya Kipindupindu.  Watu wanaoishi katika mazingira ya msongamano wa watu bila usafi wa kutosha wako katika hatari kubwa ya kupata Kipindupindu.

 

7. Chakula cha baharini.  Kula dagaa wabichi au ambao hawajaiva vizuri, hasa samakigamba, wanaotoka sehemu fulani wanaweza kukusababishia bakteria wa Kipindupindu.

 

8. Matunda na mboga mbichi.  Matunda na mboga mbichi na ambazo hazijachujwa ni chanzo cha mara kwa mara cha maambukizi ya Kipindupindu katika maeneo ambayo ugonjwa wa Kipindupindu umeenea.  Katika mataifa yanayoendelea, mbolea ya samadi isiyo na mbolea au maji ya umwagiliaji yenye maji taka ghafi yanaweza kuchafua mazao shambani.

 

9. Nafaka.  Katika maeneo ambayo ugonjwa wa Kipindupindu umeenea, nafaka kama vile mchele na mtama ambazo huchafuliwa baada ya kupikwa na kuruhusiwa kubaki kwenye joto la kawaida kwa saa kadhaa huwa njia ya ukuaji wa bakteria ya Kipindupindu.

 

MAMBO HATARI YA KIPINDUPINDU

 Kila mtu anashambuliwa na Kipindupindu, isipokuwa watoto wachanga wanaopata kinga kutoka kwa mama wauguzi ambao hapo awali walikuwa na Kipindupindu.  Bado, mambo fulani yanaweza kukufanya uwe katika hatari zaidi ya ugonjwa huo au uwezekano mkubwa wa kupata dalili na ishara kali.  Sababu za hatari kwa Kipindupindu ni pamoja na:

 

1. Mazingira duni ya usafi.  Kipindupindu kina uwezekano mkubwa wa kustawi katika hali ambapo mazingira ya usafi ikiwa ni pamoja na usambazaji wa maji salama ni vigumu kudumisha.  Hali kama hizo ni za kawaida kwa kambi za wakimbizi, nchi maskini, na maeneo yaliyoharibiwa na njaa, vita au majanga ya asili.

 

2. Asidi ya tumbo iliyopunguzwa au haipo (hypochlorhydria au achlorhydria).  Bakteria ya kipindupindu hawawezi kuishi katika mazingira yenye asidi, na asidi ya kawaida ya tumbo mara nyingi hutumika kama ulinzi wa mstari wa kwanza dhidi ya maambukizi.  Lakini watu walio na viwango vya chini vya asidi ya tumbo kama vile watoto, watu wazima wazee, na watu wanaotumia antacids, kwa hivyo wako katika hatari kubwa ya Kipindupindu.

 

 3.  Uko kwenye hatari kubwa ya kupata Kipindupindu ikiwa unaishi na mtu ambaye ana ugonjwa huo.

 

 4.Aina ya mtu mwenye kundi (group) O la damu.  Kwa sababu ambazo haziko wazi kabisa, watu walio na aina ya damu ya O wana uwezekano mara mbili wa kupata Kipindupindu kuliko watu walio na aina zingine za damu.

 

 5.Samaki mbichi au ambao hawajaiva vizuri.  Ingawa milipuko mikubwa ya Kipindupindu haitokei tena katika mataifa yaliyoendelea kiviwanda, kula samakigamba kutoka kwenye maji yanayojulikana kuwa na bakteria huongeza hatari yako.

 

  Mwisho;

 Iwapo una Kuhara, hasa Kuhara kukali, na unafikiri kuwa unaweza kuwa umeambukizwa Kipindupindu, tafuta matibabu mara moja.  Upungufu Mkali wa Upungufu wa Maji mwilini ni dharura ya matibabu inayohitaji utunzaji wa haraka bila kujali sababu

 

Download Post hii hapa

Download App Yetu

Jifunze zaidi, na wasiliana nasi ukiwa na App yetu. Bofya link hapo chini kuweza kuipakua.

Download Now

Nyuma Endelea

Umeionaje Makala hii.. ?