hapa utakwenda kujifunza kuhusu sifa za herufi za kiarabu
Sifat za herufi ni moja ya mambo muhimu katika tajwid ya usomaji wa Al-Qur'an. Sifa za herufi ni tabia zinazofafanua hali ya herufi fulani. Kupitia sifa zake, mtu ataweza kutofautisha herufi fulani kulingana na hali yake ya kutamkwa kama vile kuwa na msisitizo, sauti ya kupiga, na kadhalika.
Kujua sifa za herufi ni muhimu kama nyongeza kwa kujua makhraj. Kwa kuelewa sifa zake, tunaweza kutofautisha matamshi ya herufi ambazo zina makhraj sawa. Zaidi ya hayo, tunaweza kutambua herufi ambazo ni ngumu na nyepesi au herufi zinazotamkwa kwa sauti nene na nyembamba kutokana na sifa zilizopo kwenye herufi hizo. Sifa za herufi pia zinasaidia kuboresha usahihi wa matamshi ya herufi fulani ili kutamkwa kwa usahihi, hasa kwa herufi zinazofanana kama ث (tha) na س (sin), ح (ha) na ه (ha).
Wanazuoni wana tofauti ya maoni kuhusu idadi ya sifa za herufi, lakini maoni yanayokubalika sana ni yale ya Ibn Jazari; yaani kuna sifa 17 za herufi.
Sifa za herufi zinagawanywa katika aina mbili:
Sifat Lazimah ni tabia ya kudumu ambayo lazima iwepo kwa kila herufi katika hali zote, iwe herufi hiyo ina haraka au haina haraka. Sifa hizi pia zinajulikana kama "sifa zinazopingana". Kuna sifa kumi zinazojumuishwa katika kundi hili:
Hams na kinyume chake Jahr
Syiddah na kinyume chake Rakhawah (katikati ya sifa hizi mbili inaitwa Tawasut)
Isti'la' na kinyume chake Istifal
Itbaq na kinyume chake Infitah
Idzlaq na kinyume chake Ismat
Sifat 'Aridhah ni tabia zinazoibuka na kubadilika kwa herufi ambazo wakati mwingine zipo na wakati mwingine hazipo kulingana na hali fulani kama vile tarqiq (nyembamba), tafkhim (nene), ghunnah, idgham, au ikhfa’, urefu au ufupi na kadhalika. Sifa hizi pia zinajulikana kama "sifa zisizopingana". Kuna sifa saba zinazojumuishwa katika kundi hili:
Safir - Sauti kutoka mdomoni kama inayosokotwa
Qalqalah - sauti ya kupiga
Lin - nyororo
Inhiraf - kuelemea
Takrir - kurudiarudia
Tafasysyi - kusambaa
Istitolah - kirefu
Hams ni sifa ya kuficha; inapotamkwa herufi hii, hewa hutoka kwa urahisi. Herufi zenye sifa ya hams ni ف (fa), ح (ha), ث (tha), ه (ha), ش (shin), خ (kha), س (sin), ك (kaf), na ت (ta).
Jahr ni sifa ya wazi na dhahiri; inapotamkwa herufi hii, hewa haina uhuru wa kutoka. Herufi zilizobaki baada ya hams ndizo zenye sifa ya jahr.
Syiddah ni sifa ya nguvu; herufi hii inapotamkwa, sauti inazuiliwa kwa nguvu. Herufi zenye sifa ya syiddah ni ء (hamzah), ج (jim), د (dal), ق (qaf), ط (ta), ب (ba), ك (kaf), na ت (ta).
Rakhawah ni sifa ya unyofu; herufi hii inapotamkwa, sauti hutoka kwa urahisi. Herufi zilizobaki baada ya syiddah na tawasut ndizo zenye sifa ya rakhawah.
Tawasut ni sifa ya kati; herufi hii inapotamkwa, sauti inatoka kwa kiasi. Herufi zenye sifa ya tawasut ni ل (lam), ن (nun), ع (ain), م (mim), na ر (ra).
Isti'la' ni sifa ya kuinua au kuinuka; inapotamkwa herufi hii, ulimi huinuka kuelekea paa la mdomo. Herufi zenye sifa ya isti'la' ni خ (kha), ص (sad), ض (dad), غ (ghain), ط (ta), ق (qaf), na ظ (zha).
Istifal ni sifa ya chini; inapotamkwa herufi hii, ulimi hauinuki kuelekea paa la mdomo.
Itbaq ni sifa ya kufunga; inapotamkwa herufi hii, ulimi hulengana na paa la mdomo. Herufi zenye sifa ya itbaq ni ص (sad), ض (dad), ط (ta), na ظ (zha).
Infitah ni sifa ya kufungua; inapotamkwa herufi hii, ulimi hausogei kuelekea paa la mdomo.
Idzlaq ni sifa ya kuteleza au kurahisisha; herufi hii inapotamkwa kwa urahisi na haraka. Herufi zenye sifa ya idzlaq ni ف (fa), ل (lam), م (mim), ن (nun), ر (ra), na ب (ba).
Ismat ni sifa ya kuzuia; herufi hizi hazitumiki sana katika maneno ya Kiarabu zaidi ya herufi tatu. Herufi zenye sifa ya ismat ni herufi 23 zilizobaki baada ya idzlaq.
Safir ni sifa ya sauti kama ya ndege; herufi hizi hutamkwa kwa sauti ya juu na ya kupiga. Herufi zenye sifa ya safir ni ص (sad), ز (zay), na س (sin).
Qalqalah ni sifa ya kupiga; herufi hizi hutamkwa kwa sauti ya kugonga. Herufi zenye sifa ya qalqalah ni ق (qaf), ط (ta), ب (ba), ج (jim), na د (dal).
Lin ni sifa ya unyofu na urahisi; herufi hizi hutamkwa kwa unyofu na urahisi. Herufi zenye sifa ya lin ni و (waw) na ي (ya).
Inhiraf ni sifa ya kuelemea; herufi hizi hutamkwa kwa ulimi kuelemea. Herufi zenye sifa ya inhiraf ni ل (lam) na ر (ra).
Takrir ni sifa ya kurudiarudia; herufi hii hutamkwa kwa kurudia sauti. Herufi yenye sifa ya takrir ni ر (ra).
Tafasysyi ni sifa ya kusambaa; herufi hii hutamkwa kwa sauti kusambaa kwenye mdomo. Herufi yenye sifa ya tafasysyi ni ش (shin).
Istitalah ni sifa ya kirefu; herufi hii hutamkwa kwa ulimi kurefuka. Herufi yenye sifa ya istitalah ni ض (dad).
Kujua sifa za herufi ni muhimu katika kusoma Qur'an kwa usahihi na ufasaha. Kwa kuelewa sifa hizi, tunaweza kuboresha matamshi yetu na kuhakikisha tunasoma kama ilivyofundishwa na Mtume Muhammad (s.a.w). Sifa hizi zinaongeza uelewa wetu wa tajwid na hufanya usomaji wa Qur'an kuwa wenye athari na maana zaidi.
Je! umeipenda hii post?
Ndio Hapana Save post
Rajabu 
Tarehe 2024-07-14 17:11:20 Download PDF
Share On
Facebook
or
Whatsapp
Imesomwa mara 72
Sponsored links
👉1 Kitabu cha Afya
👉2 kitabu cha Simulizi
👉3 Kitau cha Fiqh
👉4 Madrasa kiganjani
Tajwid somo la 7: haraka na irabu katika lugha ya kiarabu
Katika somo hili utakwenda kujifunzakuhusu haraka na irabu katika lugha ya kiarabu Soma Zaidi...
Tajwid somo la 18: hukumu za waqf wal ibtidai
Katika somo hili utakwend akujifunz akuhusu hukumuza waqfu katika usomajiwa quran. Soma Zaidi...
Tajwid somo la 9: hukumu za nun sakina na tanwin
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu hukumu za kitajwid za nun sakina na tanwin Soma Zaidi...
Tajwid somo la 20: hukumu za madd twab'iy yaani madd ya asili
Katika somo hili utakwend akujifunza kw akirefu kuhusu madd twab’iy yaani madd za asili. Soma Zaidi...
Tajwid somo la 17: hukumu za idgham na idhhar katika laam.
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu hukumu idgham na idhhar katika laam. Soma Zaidi...
Tajwid somo la 11: hukumu ya idgham
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu hukumu za idgham katika tajwid Soma Zaidi...
Tajwid somo la 1: Maana ya elimu ya Tajwid na kanuni zake
Katika somo hili utakwend akujifunza maana ya elimu ya tajwid kisheria. Pia utajifunza hukumu ya kusoma tajwid. Soma Zaidi...
Tajwid somo la 5: makharija al khuruf
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu makharijal khuruf Soma Zaidi...
Tajwid somo la 6: sifat al khuruf
hapa utakwenda kujifunza kuhusu sifa za herufi za kiarabu Soma Zaidi...
Tajwid somo la 3: aina za viraa katika usomaji wa Quran
Katika somo hili utajifunza kuhusu viraa vya usomaji wa Quran. Viraa hivi ni tofauti na herufi saba Soma Zaidi...
Tajwid somo la 4: umuhimu wa kusoma Tajwid
Katika somo hili utakwend akujifunza kuhusu umuhimu wa kusoma elimu ya tajwid. Soma Zaidi...
Tajwid somo la 15: hukumu za qalqala
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu hukumu za Qalaqala katika usomaji wa tajwid. Soma Zaidi...