Tajwid somo la 20: hukumu za madd twab'iy yaani madd ya asili

Katika somo hili utakwend akujifunza kw akirefu kuhusu madd twabโ€™iy yaani madd za asili.

Maddu-twabiy’y


Hii ni madd ya asili ambayo madd zote zimepatikana kutoka hapa. Maddd hii ni ya haraka 2 na haijuzu kuzipunguza wala kuzizidisha na ni makosa kufanya vinginevyo. Madd hii itavutwa katika hali zote ima katika hali ya kuunganisha maneno au katika hali ya kusimama. Ili itokee madd hii haihitaji sababu zingine ila ni asili ya neno tu ni lazima liwe na madd hiyo.


Halikadhalika madd hii kuna maeneo saba ambayo haipatikani wakati wa kuunga maneno ila itapatikana tu pale msomaji anaposimama. Na sehemu hizi zipo saba tu na zinapatikana kwa kuwepo alif na hii huitwa jina la ุงู„ู’ูุงุช ุงู„ุณุจุน (Alifaatus-Sab-‘iy - Alif Saba).


(maddutw-twabiy’iy) nyinginezo ni:
ู…ูŽุฏู‘ู ุงู„ุตู‘ูู„ู‘ูŽุฉู ุงู„ุตู‘ูุบู’ุฑู‰ . 1 - Maddusw-Swillatis-Sughraa
2 ู…ูŽุฏู‘ู ุงู„ู’ุนููˆูŽุถู . - Maddul-‘Iwadhw
ู…ูŽุฏู‘ู ุงู„ู’ุจูŽุฏูŽู„ . 3 – Maddul-Badl
ู…ูŽุฏู‘ู ุงู„ุชู‘ูŽู…ู’ูƒููŠู† . 4 – Maddut-Tamkiyn
ุฃู„ูููŽุงุช ุญูŽูŠู‘ู ุทูŽู‡ู’ุฑ . 5 – Alifaatu Hayyun Twahr

1 Maddusw-Swillatis-Sughraa:
Swillah ni kuunganisha herufi ya ู‡ (haa) ya kiwakilishi1 na herufi ya madd yenye kunasibiyana na i’raab yake (dhwammah au kasrah) kitakapokuwa hicho kiwakilishi cha ู‡ ni chenye i’raab na kipo baina ya herufi mbili zenye i’raab. Swillah hii imegawanyika sehemu mbili mojawapo ni hii ya assughraa (ndogo) na ya pili yake ni ya al-kubraa (kubwa) itakayokuja maelezo yake katika Maddul-Far-’iy.

 

Shart zake:
i) Kuweko na i’raab (sio sukuwn au herufi ya madd) kabla ya ู‡ (haa)
ii) Kuweko na i’raab ifuatie katika neno la pili.
iii) Haifuatwi na hamzah.





Hukumu hii haizingatiwi katika maeneo mawili kwenye qurani. Aya hizi moja wapo huvutwa (Al-Furqaan (25: 69) ) ijapokuwa haina sifa za kuvutwa na nyingine haivutwi (Az-Zumar (39 : 7)) ijapokuwa ina sifa za kuvutwa. Na hii ni kutokana kuwa hivyo ndivyo inavyosomwa. Maeneo hayo ni haya;-


(Az-Zumar (39 : 7) Al-Furqaan (25: 69)

2 Maddul-Badal
Kanuni ya badal: ni kuja kwa hamzah mbili zenye kufuatana moja baada ya nyengine, ya kwanza ikawa na i’raab na ya pili ikawa saakin katika neno moja, hivyo hubadilishwa hamzah ya pili saakinah na kuwa herufi ya madd yenye kuwiana na i’raab ya hamzah ya kwanza. Hukmu yake ni kuvutwa harakah mbili.



3. Maddul-‘Iwadhw
Ni madd inayotokea wakati wa kusimama msomaji katika neno lenye fathataan (tanwiyn fat-hah). Hukmu yake ni huvutwa kwa harakah mbili. Kusimama kwenye ุฉ (taa marbuwtwah ya kike iliyofungwa) kunapelekea kutokuwepo hukmu hii ya ู…ูŽุฏู‘ู ุงู„ู’ุนููˆูŽุถ (maddul-‘iwadhw) kwani wakati huo huondoka tanwiyn na kusimamiwa kwa ู‡ (haa) saakinah.

4.Maddut-Tamkiyn
Ni madd inayotokea wakati ูŠ mbili zimekutana, ya kwanza ina shaddah na kasrah na ya pili ina sukuwn. Imeitwa tamkin ู…ูŽุฏู‘ู ุงู„ุชู‘ูŽู…ู’ูƒููŠู† kwa sababu inatamkwa ikiwa imethibitika kwa sababu ya shaddah. ูŠ ya pili ambayo ina sukuwn inavutwa kwa harakah mbili.



5 - Alifaatu-Hayyin-Twahur
Ni ู…ูŽุฏู ุงู„ุทู‘ูŽุจููŠุนูŠ (maddutw-twabiy’iy) inayotokana katika kutamkwa baadhi ya ุงู„ุญุฑูˆู ุงู„ู…ุชู‚ุงุทุนุฉ (Al-Huruwf Al-Mutaqatw-twa’ah)1 zinazoanzia baadhi ya
Suwrah, kwa vile herufi hizo zinatamkwa kama herufi za hijaaiyah ุทุง ุญุง
ู‡ุง ุฑุง . Nazo zimeundwa katika ibara ya ุญูŠู‘ ุทู‡ุฑ (hayyun twahur) kwa jina
jingine huitwa ุฃู„ูููŽุงุชู ุญูŽูŠู‘ู ุทูŽู‡ู ุฑ (Alifaatu hayyin twahur).



Mwisho:

Katika somo linalofuata tutakwenda kujifunza kuhsu madd Fr’iy katika usmaji wa tajwid.

 

Jiunge nasi WhatsApp kupata update zetu

Zoezi la Maswali

Nyuma Endelea


Umeionaje Makala hii.. ?

Nzuri            Mbaya            Save
Author: Rajabu image Tarehe: 1970-01-01 03:33:44 Topic: Darsa za Tajwid Main: Dini File: Download PDF Views 513

Share On:

Facebook WhatsApp
Sponsored links
๐Ÿ‘‰1 kitabu cha Simulizi    ๐Ÿ‘‰2 Madrasa kiganjani    ๐Ÿ‘‰3 Kitabu cha Afya    ๐Ÿ‘‰4 Simulizi za Hadithi Audio    ๐Ÿ‘‰5 Tafasiri ya Riyadh Swalihina    ๐Ÿ‘‰6 Kitau cha Fiqh   

Post zinazofanana:

Tajwid somo la 8: hukumu za kusoma basmala na isti'adha

Katika somo hili utakwenda kujifunza kanuni za usomaji wa istiโ€™adha na basmallah.

Soma Zaidi...
Tajwid somo la 19: hukumu za madd na aina zake

Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu madd na aina zake. Utajifunza herufi za madd na umuhimu wa madd katika tajwid.

Soma Zaidi...
Tajwid somo la 9: hukumu za nun sakina na tanwin

Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu hukumu za kitajwid za nun sakina na tanwin

Soma Zaidi...
Tajwid somo la 22: hukumu za sijdat tilawa

Katika somo hili utakwend akujifunza kuhusu sijda zinazotokea wakati wa kusoma Quran.

Soma Zaidi...
Tajwid somo la 18: hukumu za waqf wal ibtidai

Katika somo hili utakwend akujifunz akuhusu hukumuza waqfu katika usomajiwa quran.

Soma Zaidi...
Tajwid somo la 10: hukumu ya idhhar

Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu hukumu za idhhar na mifano yake.

Soma Zaidi...
Tajwid somo la 12: sheria za Iqlab

Katika somo hili utakwenda kujifunzakuhusu hukumu za iqlab katika usomaji wa tajwid.

Soma Zaidi...
Tajwid somo la 1: Maana ya elimu ya Tajwid na kanuni zake

Katika somo hili utakwend akujifunza maana ya elimu ya tajwid kisheria. Pia utajifunza hukumu ya kusoma tajwid.

Soma Zaidi...
Tajwid somo la 7: haraka na irabu katika lugha ya kiarabu

Katika somo hili utakwenda kujifunzakuhusu haraka na irabu katika lugha ya kiarabu

Soma Zaidi...
Tajwid somo la 4: umuhimu wa kusoma Tajwid

Katika somo hili utakwend akujifunza kuhusu umuhimu wa kusoma elimu ya tajwid.

Soma Zaidi...