Tajwid somo la 16: hukumu za tafkhim na tarqiq
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu hukumu za tafkhim na tarqiq
Tafkhim na Tarqiq katika Tajwid
Tafkhīm na Tarqīq ni sheria muhimu katika tajwid zinazohusiana na uzito na sauti ya herufi za Kiarabu. Tafkhīm inamaanisha kufanya herufi kuwa nzito na kamili, wakati tarqīq inamaanisha kufanya herufi kuwa nyembamba.
Herufi za alfabeti ya Kiarabu zinaweza kugawanywa katika makundi matatu:
-
Herufi ambazo daima husomwa kwa tafkhīm (uzito).
-
Herufi ambazo daima husomwa kwa tarqīq (unyoofu).
-
Herufi ambazo wakati mwingine husomwa kwa tafkhīm na wakati mwingine kwa tarqīq.
Herufi Zisomwazo kwa Tafkhīm
Herufi hizi ni zile zenye sifa ya istiʿlaʾ ndani yake, nazo ni:
-
خ
-
ص
-
ض
-
غ
-
ط
-
ظ
-
ق
Herufi Zisomwazo kwa Tafkhīm na Tarqīq
Herufi hizi ni:
-
Alif (ا)
-
Laam (ل) katika neno اللّٰه
-
Raa (ر)
Herufi Zisomwazo kwa Tarqīq
Herufi hizi ni herufi zote zilizobakia katika alfabeti ya Kiarabu.
Sheria za Usomaji wa Tafkhīm na Tarqīq
1. Herufi Alif (ا)
Herufi alif haina sifa maalum ya tafkhīm au tarqīq bali inategemea herufi iliyo kabla yake. Kama alif itatanguliwa na herufi nzito, itasomwa kwa tafkhīm, na kama itatanguliwa na herufi nyembamba, itasomwa kwa tarqīq.
2. Herufi Laam (ل) Katika Jina la اللّٰه
Herufi laam kawaida husomwa kwa tarqīq, lakini katika jina اللّٰه inaweza kusomwa kwa tafkhīm au tarqīq. Iwapo herufi laam imetanguliwa na fatḥah au ḍammah, itasomwa kwa tafkhīm, na kama imetanguliwa na kasrah, itasomwa kwa tarqīq.
3. Herufi Raa (ر)
Herufi raa inaweza kuwa katika hali tatu:
-
Raa iliyo na haraka (rāʾ mutaḥarrikah).
-
Raa iliyo na sukun ikitanguliwa na herufi iliyo na haraka (rāʾ sākinah preceded by a mutaḥarrik).
-
Raa iliyo na sukun ikitanguliwa na herufi iliyo na sukun ambayo imetanguliwa na herufi iliyo na haraka (rāʾ sākinah preceded by a sākin letter which is preceded by a mutaḥarrik).
Raa Mutaḥarrikah
-
Kama raa ina fatḥah au ḍammah, itasomwa kwa tafkhīm (mfano: رَبِّكَ).
-
Kama raa ina kasrah, itasomwa kwa tarqīq (mfano: الرِّجال).
Raa Sākinah Ikitanguliwa na Mutaḥarrik
-
Kama raa sākinah inatanguliwa na fatḥah au ḍammah, itasomwa kwa tafkhīm (mfano: ٱلْقَمَرُ).
-
Kama inatanguliwa na kasrah, itasomwa kwa tarqīq (mfano: فرعون).
Raa Sākinah Ikitanguliwa na Sākin Letter Ambayo Imetanguliwa na Mutaḥarrik
-
Kama mutaḥarrik ina fatḥah au ḍammah, raa itasomwa kwa tafkhīm.
-
Kama mutaḥarrik ina kasrah, raa itasomwa kwa tarqīq (mfano: ذِكْر).
Nota: Kama raa sākinah inatanguliwa na yāʾ sākinah, itasomwa daima kwa tarqīq.
Mwsho:
Katika somo linalofuata tutakwenda kujifunza kuhusu idgham na idhhar katika laam.
Download app yetu
Jifunze zaidi, na wasiliana nasi ukiw ana App yetu. Bofya liln hapo chini kuweza ku download
Download Now
Je! umeipenda hii post?
Ndio Hapana Save post
Rajabu 
Tarehe 2024-07-14 17:52:14 Topic: Darsa za Tajwid
Main: Masomo
File: Download PDF
Share On
Facebook
or
Whatsapp
Views 397
Sponsored links
👉1
Simulizi za Hadithi Audio
👉2
Kitabu cha Afya
👉3
Madrasa kiganjani
👉4
kitabu cha Simulizi
👉5
Sira ya Mtume Muhammad (s.a.w)
👉6
Kitau cha Fiqh
Post zifazofanana:-
Tajwid somo la 6: sifat al khuruf
hapa utakwenda kujifunza kuhusu sifa za herufi za kiarabu Soma Zaidi...
Tajwid somo la 4: umuhimu wa kusoma Tajwid
Katika somo hili utakwend akujifunza kuhusu umuhimu wa kusoma elimu ya tajwid. Soma Zaidi...
Tajwid somo la 1: Maana ya elimu ya Tajwid na kanuni zake
Katika somo hili utakwend akujifunza maana ya elimu ya tajwid kisheria. Pia utajifunza hukumu ya kusoma tajwid. Soma Zaidi...
Tajwid somo la 19: hukumu za madd na aina zake
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu madd na aina zake. Utajifunza herufi za madd na umuhimu wa madd katika tajwid. Soma Zaidi...
Tajwid somo la 5: makharija al khuruf
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu makharijal khuruf Soma Zaidi...
Tajwid somo la 18: hukumu za waqf wal ibtidai
Katika somo hili utakwend akujifunz akuhusu hukumuza waqfu katika usomajiwa quran. Soma Zaidi...
Tajwid somo la 14: kuhumu za mim sakina
Katika somo hili utakwend akujifunza kuhusu hukumu za ki tajwid za mim sakina. Soma Zaidi...
Tajwid somo la 10: hukumu ya idhhar
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu hukumu za idhhar na mifano yake. Soma Zaidi...
Tajwid somo la 13: sheria za Al-ikhfaa
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu hukumu za Al ikhfaa katika usomaji wa Tajwid Soma Zaidi...
Tajwid somo la 15: hukumu za qalqala
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu hukumu za Qalaqala katika usomaji wa tajwid. Soma Zaidi...