Kotlin Somo la 30: Data Classes
Somo hili linaeleza maana ya data classes katika Kotlin, kwa nini zipo, jinsi ya kuzitumia, sifa zake, pamoja na mifano ya vitendo. Pia tutajifunza tofauti kati ya class ya kawaida na data class.
Utangulizi
Katika programu nyingi tunahitaji kuhifadhi data (mfano: jina la mwanafunzi, idadi ya bidhaa, n.k.).
Kotlin inatoa data class ambayo ni class maalum kwa lengo la kushughulikia data na hutupunguzia kuandika code nyingi (boilerplate code).
Badala ya kuandika equals(), hashCode(), toString() au copy() kwa mikono, Kotlin hufanya yote hayo moja kwa moja tunapotumia data class.
📚 1. Sifa Kuu za Data Classes
Ili class iwe data class, lazima:
-
Itangazwe kwa kutumia neno kuu
data. -
Iwe na angalau property moja katika constructor kuu (
primary constructor). -
Property kuu ziwe
valauvar.
Mfano:
data class Mwanafunzi(val jina: String, val umri: Int)
📘 2. Faida za Data Classes
Data classes huja na hizi function muhimu automatically:
-
toString()➝ kuonyesha data kwa maandishi. -
equals()➝ kulinganisha vitu viwili. -
hashCode()➝ kutumika kwenye structures kamaHashMap. -
copy()➝ kutengeneza object mpya kwa kunakili data. -
componentN()➝ inaruhusu destructuring declaration.
📘 3. Mfano wa Msingi
data class Bidhaa(val jina: String, val bei: Double)
fun main() {
val b1 = Bidhaa("Kitabu", 12.5)
val b2 = Bidhaa("Kitabu", 12.5)
println(b1) // Bidhaa(jina=Kitabu, bei=12.5)
println(b1 == b2) // true (kwa sababu equals imeundwa ki-automatic)
val b3 = b1.copy(bei = 15.0)
println(b3) // Bidhaa(jina=Kitabu, bei=15.0)
}
➡️ Hapa tunaona jinsi toString, equals, na copy zinavyotumika bila sisi kuziandika.
📘 4. Destructuring Declaration
Data class hutoa componentN() functions kwa properties zake.
data class Point(val x: Int, val y: Int)
fun main() {
val p = Point(10, 20)
val (a, b) = p // destructuring
println("x = $a, y = $b")
}
Matokeo:
x = 10, y = 20
📘 5. Tofauti na Class ya Kawaida
class Mtu(val jina: String, val umri: Int)
data class MtuData(val jina: String, val umri: Int)
fun main() {
val c1 = Mtu("Ali", 20)
val c2 = Mtu("Ali", 20)
println(c1 == c2) // false (linganisho la reference)
val d1 = MtuData("Ali", 20)
val d2 = MtuData("Ali", 20)
println(d1 == d2) // true (linganisho la content)
}
➡️ Class ya kawaida inalinganisha reference tu,
➡️ Data class inalinganisha maudhui ya properties.
📘 6. Data Class na copy()
data class Akaunti(val id: Int, var salio: Double)
fun main() {
val a1 = Akaunti(101, 2000.0)
val a2 = a1.copy(salio = 5000.0)
println(a1) // Akaunti(id=101, salio=2000.0)
println(a2) // Akaunti(id=101, salio=5000.0)
}
➡️ copy() huruhusu kubadilisha property moja tu bila kuandika upya object nzima.
📘 7. Vikwazo vya Data Classes
-
Haziwezi kuwa
abstract,open,sealed, auinner. -
Properties kuu lazima ziwe kwenye primary constructor.
-
Ikiwa data class ina function zako za
equals,hashCode, autoString, zile za auto-generated hazitatumika.
✅ 8. Faida Kuu kwa Developer
-
Kuokoa muda (hakuna boilerplate code nyingi).
-
Kulinganisha data kwa urahisi.
-
Kutengeneza object mpya kirahisi kupitia
copy(). -
Kusoma code inakuwa rahisi na safi.
🔚 Hitimisho
Data classes ni njia rahisi na yenye nguvu ya kushughulikia data katika Kotlin. Zinaondoa kero ya kuandika equals, hashCode, toString, na copy. Hivyo ni bora sana katika mifumo ya modeling data, kama vile mifumo ya database, API responses, au data transfer objects (DTOs).
Umeionaje Makala hii.. ?
👉1 Sira ya Mtume Muhammad (s.a.w) 👉2 Madrasa kiganjani 👉3 kitabu cha Simulizi 👉4 Bongolite - Game zone - Play free game 👉5 web hosting 👉6 Simulizi za Hadithi Audio
Post zinazofanana:
KOTLIN somo la 10: Jinsi ya kutumia while loop na do while loop
Katika somo hili utakwend akujifunza kuhusu while loop na do while loop zinavyofanya kazi katika Kotlin.
Soma Zaidi...KOTLIN somo la 17: method na properties za namba
Katika somo hili tutajifunza kuhusu method na properties za Kotlin zinazofanya kazi kwenye namba.
Soma Zaidi...KOTLIN somo la 4: Aina za Data kwenye Kotlin
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu aina za data zinazotumika kwenye Kotlin.
Soma Zaidi...KOTLIN somo la 8: Jinsi ya kutumia when
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu when case na jinsi inavyofanya kazi kwenye Kotlin.
Soma Zaidi...KOTLIN somo la 3: Jinsi ya kuandika variable
Katika somo hili utakwend akujifunza jinsi ya kuandika variable kweye Kotlin. pia utakwenda kujifunza kuhusu concatnation na interpolation
Soma Zaidi...Kotlin Somo la 26: Inheritance (Urithi)
Katika somo hili utakwend akujifunza jinsi ambavyo class moja inaweza kuriti method na properties kutoka kwenye class nyingine.
Soma Zaidi...Kotlin Somo la 28: Abstraction na Interfaces
Somo hili linaelezea dhana ya abstraction na interfaces katika Kotlin — namna zinavyosaidia kuficha undani wa utekelezaji na kuweka miongozo ya kazi. Tutafahamu tofauti kati ya abstract class na interface, na tutaandika mifano halisi ya kila moja.
Soma Zaidi...KOTLIN somo la 20: method na properties za map
Katika somo hili tutakwenda kujifunza kuhusu method ambazo hutumika kwenye map data type
Soma Zaidi...KOTLIN somo la 5: operator na aina zake kwenye Kotlin
Katika somo hili utakwend akujifunz akuhusu operator na aina zake.
Soma Zaidi...Kotlin somo la 23: Utofauti wa package na library
Katika somo hili utakwenda kujifunza tofauti wa library na package
Soma Zaidi...