Kotlin Somo la 30: Data Classes
Somo hili linaeleza maana ya data classes katika Kotlin, kwa nini zipo, jinsi ya kuzitumia, sifa zake, pamoja na mifano ya vitendo. Pia tutajifunza tofauti kati ya class ya kawaida na data class.
Utangulizi
Katika programu nyingi tunahitaji kuhifadhi data (mfano: jina la mwanafunzi, idadi ya bidhaa, n.k.).
Kotlin inatoa data class ambayo ni class maalum kwa lengo la kushughulikia data na hutupunguzia kuandika code nyingi (boilerplate code).
Badala ya kuandika equals(), hashCode(), toString() au copy() kwa mikono, Kotlin hufanya yote hayo moja kwa moja tunapotumia data class.
📚 1. Sifa Kuu za Data Classes
Ili class iwe data class, lazima:
-
Itangazwe kwa kutumia neno kuu
data. -
Iwe na angalau property moja katika constructor kuu (
primary constructor). -
Property kuu ziwe
valauvar.
Mfano:
data class Mwanafunzi(val jina: String, val umri: Int)
📘 2. Faida za Data Classes
Data classes huja na hizi function muhimu automatically:
-
toString()➝ kuonyesha data kwa maandishi. -
equals()➝ kulinganisha vitu viwili. -
hashCode()➝ kutumika kwenye structures kamaHashMap. -
copy()➝ kutengeneza object mpya kwa kunakili data. -
componentN()➝ inaruhusu destructuring declaration.
📘 3. Mfano wa Msingi
data class Bidhaa(val jina: String, val bei: Double)
fun main() {
val b1 = Bidhaa("Kitabu", 12.5)
val b2 = Bidhaa("Kitabu", 12.5)
println(b1) // Bidhaa(jina=Kitabu, bei=12.5)
println(b1 == b2) // true (kwa sababu equals imeundwa ki-automatic)
val b3 = b1.copy(bei = 15.0)
println(b3) // Bidhaa(jina=Kitabu, bei=15.0)
}
➡️ Hapa tunaona jinsi toString, equals, na copy zinavyotumika bila sisi kuziandika.
📘 4. Destructuring Declaration
Data class hutoa componentN() functions kwa properties zake.
data class Point(val x: Int, val y: Int)
fun main() {
val p = Point(10, 20)
val (a, b) = p // destructuring
println("x = $a, y = $b")
}
Matokeo:
x = 10, y = 20
📘 5. Tofauti na Class ya Kawaida
class Mtu(val jina: String, val umri: Int)
data class MtuData(val jina: String, val umri: Int)
fun main() {
val c1 = Mtu("Ali", 20)
val c2 = Mtu("Ali", 20)
println(c1 == c2) // false (linganisho la reference)
val d1 = MtuData("Ali", 20)
val d2 = MtuData("Ali", 20)
println(d1 == d2) // true (linganisho la content)
}
➡️ Class ya kawaida inalinganisha reference tu,
➡️ Data class inalinganisha maudhui ya properties.
📘 6. Data Class na copy()
data class Akaunti(val id: Int, var salio: Double)
fun main() {
val a1 = Akaunti(101, 2000.0)
val a2 = a1.copy(salio = 5000.0)
println(a1) // Akaunti(id=101, salio=2000.0)
println(a2) // Akaunti(id=101, salio=5000.0)
}
➡️ copy() huruhusu kubadilisha property moja tu bila kuandika upya object nzima.
📘 7. Vikwazo vya Data Classes
-
Haziwezi kuwa
abstract,open,sealed, auinner. -
Properties kuu lazima ziwe kwenye primary constructor.
-
Ikiwa data class ina function zako za
equals,hashCode, autoString, zile za auto-generated hazitatumika.
✅ 8. Faida Kuu kwa Developer
-
Kuokoa muda (hakuna boilerplate code nyingi).
-
Kulinganisha data kwa urahisi.
-
Kutengeneza object mpya kirahisi kupitia
copy(). -
Kusoma code inakuwa rahisi na safi.
🔚 Hitimisho
Data classes ni njia rahisi na yenye nguvu ya kushughulikia data katika Kotlin. Zinaondoa kero ya kuandika equals, hashCode, toString, na copy. Hivyo ni bora sana katika mifumo ya modeling data, kama vile mifumo ya database, API responses, au data transfer objects (DTOs).
Umeionaje Makala hii.. ?
👉1 Kitabu cha Afya 👉2 Sira ya Mtume Muhammad (s.a.w) 👉3 Dua za Mitume na Manabii 👉4 Simulizi za Hadithi Audio 👉5 Tafasiri ya Riyadh Swalihina 👉6 Kitau cha Fiqh
Post zinazofanana:
KOTLIN somo la 1: Historia ya kotlin na kazi zake
Katika somo hili utajifunza kuhusu historia ya Kotlin pamoja na kazi za kotlin. Pia utakwenda kujifunza kuhusu uhusiano wake na java.
Soma Zaidi...Kotlin Somo la 29: Encapsulation
Somo hili linafafanua dhana ya Encapsulation katika OOP, matumizi yake ndani ya Kotlin, pamoja na modifiers mbalimbali (private, protected, internal, public). Pia tutajifunza kwa mifano jinsi encapsulation inavyosaidia kulinda data na kudhibiti ufikivu.
Soma Zaidi...Kotlin somo la 22: Package kenye kotlin
Katika somo hili utakwend akujifunza kuhusu nadharia ya package, kazi zake, aina zake na jinsi zinavyotumika
Soma Zaidi...KOTLIN somo la 11:Jinsi ya kutumia break na continue kwenye loop
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu break na continue kwenye Kotlin loop za for loop na while loop.
Soma Zaidi...KOTLIN somo la 17: method na properties za namba
Katika somo hili tutajifunza kuhusu method na properties za Kotlin zinazofanya kazi kwenye namba.
Soma Zaidi...Kotlin Somo la 31: Objects na Companion Objects
Somo hili linaeleza matumizi ya objects na companion objects katika Kotlin. Tutajifunza tofauti kati ya object na class ya kawaida, faida za singleton pattern, na jinsi ya kutumia companion kama mbadala wa static members katika Java.
Soma Zaidi...HOTLIN somo la 9: Jinsi ya kutumia for loop
Katika somo hli utakwend akujifunza kuhusu loop kwenye kOTLIN. Loop zimegawanyika katika makundi mnne ambayo ni for loop, while loop, for in loop na do while loop.
Soma Zaidi...KOTLIN somo la 6: string kwenye Kotlin
Katika somo hili tutakwenda kujifunza jinsi ya kushughulika na string kwenye Kotlin.
Soma Zaidi...KOTLIN somo la 3: Jinsi ya kuandika variable
Katika somo hili utakwend akujifunza jinsi ya kuandika variable kweye Kotlin. pia utakwenda kujifunza kuhusu concatnation na interpolation
Soma Zaidi...KOTLIN somo la 21: Jinsi ta kutengeneza library
Katika somo hili utajifunza kuhusu Kotlin library. Pia tutakwenda kutengeneza library yetu wenyewe kwa ajili ya kufanya mazoezi zaidi.
Soma Zaidi...