Jinsi ya kutoa huduma ya kwanz akwa liyeshambuliwa na pumu

Hii ni huduma ya kwanza kwa aliyeshambuliwa na pumu katika mazingira ambayo ni mbali na kituo cha afya, na hakuna dawa.

Shambulio la pumu linaweza kuwa la kutisha na la dharura, hasa ikiwa mgonjwa hana dawa ya kutuliza (inhaler) au hospitali ipo mbali. Katika hali ambapo mgonjwa anakabiliwa na shambulio la pumu na hakuna inhaler au huduma za karibu, unaweza kuchukua hatua kadhaa za huduma ya kwanza ili kupunguza dalili na kumsaidia mgonjwa kupumua vizuri mpaka apate matibabu. Hapa kuna hatua muhimu za kuchukua:

1. Mpatie mgonjwa nafasi ya kukaa vizuri (Positioning)

• Mkao bora zaidi kwa mtu aliye na shambulio la pumu ni kukaa wima na kulegeza mabega ili mapafu yaweze kupata nafasi ya kupanuka. Kumuamuru mtu kulala chini sio wazo zuri, kwani kulala kunaweza kuzidisha ugumu wa kupumua.

• Mkao wa mbele kidogo huku mikono ikiwa juu ya magoti au kushikilia kitu kama meza unaweza kumsaidia mgonjwa kupumua vizuri zaidi.

2. Msaidie kubaki mtulivu (Calm the person down)

• Pumu huweza kuzidishwa na hofu au wasiwasi, hivyo ni muhimu kwa mgonjwa kubaki mtulivu. Mshauri mgonjwa aendelee kupumua polepole na kwa utulivu. Unapozungumza naye, jaribu kumfariji kwa kutumia maneno ya kutia moyo kama vile, “Utaweza kupumua vizuri hivi karibuni.”

• Uoga na hofu vinaweza kuharakisha kupumua, hali inayoweza kufanya hali kuwa mbaya zaidi, hivyo kuondoa hali ya wasiwasi ni muhimu sana.

3. Pumzi za polepole na za kina (Controlled breathing)

• Mfundishe mgonjwa mbinu za kupumua polepole, kwa mfano: Pumua ndani taratibu kwa kutumia pua, kisha pumua nje kwa muda mrefu zaidi kupitia midomo iliyo banwa (pursed lips breathing). Hii itasaidia kutoa hewa iliyokwama kwenye mapafu na kuwezesha kuingiza hewa mpya.

• Mshauri afanye pumzi fupi na za kina badala ya kupumua haraka kwa sababu kupumua haraka kunaweza kuzidisha hali ya pumu.

4. Ondoa vitu vinavyoweza kuchochea pumu

• Kama kuna kitu chochote kinachoweza kuchochea shambulio la pumu, kama vile chavua, moshi, harufu kali, au vumbi, hakikisha mgonjwa yupo mbali na vichochezi hivyo. Fungua madirisha ili hewa safi ipate kuingia, lakini hakikisha hakuna vumbi au moshi unaoingia.

5. Tumia mvuke wa maji ya moto (Steam inhalation) (ikiwa salama)

• Ikiwa kuna njia ya kupata mvuke salama, kama vile maji ya moto, unaweza kutumia njia hii kumsaidia mgonjwa. Mvuke unaweza kusaidia kufungua njia za hewa zilizobana. Hakikisha mvuke huo si wa moto kupita kiasi ili kuepuka kuungua.

• Acha mgonjwa ainame karibu na chombo chenye maji ya moto na afunike kichwa chake na kitambaa, ili mvuke usambae vizuri.

6. Jiepushe na mazoezi ya mwili (Avoid physical exertion)

• Usimruhusu mgonjwa kufanya mazoezi yoyote au kujaribu kutembea haraka. Hii inaweza kuzidisha hali, kwani mazoezi yanaweza kufanya pumzi kuwa fupi zaidi na kuchochea kubana kwa njia za hewa.

7. Jaribu kunywa kinywaji chenye kafeini (Emergency Option)

• Kama kuna kahawa, chai, au kinywaji chenye kafeini, hii inaweza kusaidia kwa kiasi kidogo. Kafeini inafanana na dawa ya pumu kwa mbali (inafanana kidogo na theophylline, dawa inayotumika kwa baadhi ya wagonjwa wa pumu). Hivyo, kunywa kahawa au chai inaweza kusaidia kupunguza kubana kwa misuli ya njia za hewa kwa muda mfupi, ingawa si mbadala kamili wa inhaler.

8. Mpigie simu huduma za dharura

• Ikiwa hali haibadiliki haraka, au mgonjwa anaendelea kuwa na ugumu wa kupumua, mpigie simu kwa huduma za dharura mara moja. Ni muhimu kupata msaada wa kitaalamu haraka iwezekanavyo, hata kama mgonjwa anaonekana kupata nafuu.

9. Weka tahadhari kwa dalili za hatari zaidi

Ikiwa mgonjwa anaonyesha dalili hizi, huduma ya dharura ni lazima mara moja:

• Kupumua kwa shida sana hata baada ya kupumzika.
• Midomo, uso, au vidole kubadilika kuwa vya rangi ya buluu (ishara ya upungufu wa oksijeni).
• Kupoteza uwezo wa kuzungumza au kutokwa na nguvu kabisa.
• Kutokwa na jasho sana na kuonekana kama anapoteza fahamu.

Mwisho

Kumbuka, hatua hizi ni za muda mfupi tu. Pumu ni ugonjwa unaohitaji matibabu ya kitaalamu, hivyo ni muhimu kwa mgonjwa kupata matibabu ya haraka iwezekanavyo. Baada ya shambulio, ni muhimu kumwona daktari kwa ajili ya tathmini zaidi na kupanga mpango wa matibabu ili kushughulikia mashambulizi ya baadaye.

Je! umeipenda hii post?
Ndio            Hapana            Save post

Rajabu Tarehe 2024-09-09 14:31:02 Topic: magonjwa Main: Masomo File: Download PDF     Share On Facebook or Whatsapp Imesomwa mara 94

Sponsored links
👉1 kitabu cha Simulizi     👉2 Sira ya Mtume Muhammad (s.a.w)     👉3 Kitabu cha Afya     👉4 Simulizi za Hadithi Audio     👉5 Madrasa kiganjani     👉6 Kitau cha Fiqh    

Post zifazofanana:-

nikiamka asubuhi huwa nakojoa mkojo mchafu sana halafu najiskia vibaya Sana na mwili wote unaniuma je tatizo litakua ni nin
Soma Zaidi...

Dalili za kuaribika kwa mishipa ya retina.
Posti hii inahusu zaidi Dalili ambazo ujitokeza kwa mtu ambaye ana tatizo kwenye mishipa ya retina,ni tatizo ambalo uwakumba wafu wengi wenye matatizo ya kisukari. Soma Zaidi...

Yaani minasumbuliwa na mgongo kuuma pia kuchoka mgongo na homa zisizo isha
Maumivu ya mgongo yanaweza kuwa ni dalili inayoonyesha tatizo fulani la kiafya ikiwemo magonjwa au majeraha. Soma Zaidi...

Yajue magonjwa ya jicho
Posti hii inahusu zaidi Magonjwa ya jicho,ni Magonjwa ambayo ushambulia sehemu mbalimbali za jicho kwa mfano kwenye retina,kuaribu mishipa ya retina ,macho kuwa makavu na pia mtoto wa jicho, hali hii ya magonjwa ya macho Usababisha madhara mbalimbali kama Soma Zaidi...

Zijue hatua za kufata ili kuepuka maradhi ya tumbo
Posti hii inaelezea kuhusiana na hatua za kufata ili kujikinga au kuepuka maradhi ya tumbo.kuna vitu vikikosekana husababisha maumivu ya tumbo. Soma Zaidi...

Saratani ya tishu zinazounda Damu mwilini (leukemia)
Post hii inaelezea kuhusiana na Saratani ya tishu zinazounda damu mwilini, ikijumuisha uboho na mfumo wa limfu.ugonjwa huu kitaalamu huitwa leukemia. Soma Zaidi...

VIPI VIDONDA VYA TUMBO VINATOKEA
VIPI VIDONDA VYA TUMBO VINATOKEA 1. Soma Zaidi...

Sababu za Ugonjwa wa pumu
Pumu ni ugonjwa wa njia ya upumuaji unaojulikana na kizuizi cha muda mrefu cha njia ya upumuaji. Inahusisha mfumo wa upumuaji unaobana njia ya hewa, Inaweza kuwa ya nje (hii hutokea kwa vijana kutokana na mizio) au ya ndani (hutokea kwa wazee) Soma Zaidi...

Sababu za Kutokwa Damu moja kwa moja bila kuganda (hemophilia).
Posti hii inaelezea kuhusiana na Damu kutokuganda ambalo hujulikana Kama Hemophilia, ni ugonjwa nadra ambapo damu yako haigandi kawaida kwa sababu haina protini za kutosha za kuganda. Ikiwa una tatizo la Damu kutokuganda, unaweza kuvuja damu kwa muda mre Soma Zaidi...

Ukiwa na aleji , afu kupata muwasho korodani unapo jikuna unga kutoka nayo fangasi?
Swali langu: Ukiwa na areji , afu kupata muwasho korodani unapo jikuna unga kutoka nayo fangasi? Soma Zaidi...

Vyakula hatari kwa mwenye vidonda vya tumbo
Somo hili linakwenda kukueleza kuhusu vyakula hatari kwa mwenye vidonda vya tumbo Soma Zaidi...

Bawasili usababishwa na nini?
Posti hii inahusu zaidi visababishi vya ugonjwa wa Bawasili,kuna watu wengi wanapenda kujua kabisa chanzo cha kuwepo kwa ugonjwa wa Bawasili kwenye jamii na kuna maswali mengi yanayoulizwa kuhusu visababishi vya Bawasili. Soma Zaidi...