Jinsi ya kutoa huduma ya kwanz akwa liyeshambuliwa na pumu
Hii ni huduma ya kwanza kwa aliyeshambuliwa na pumu katika mazingira ambayo ni mbali na kituo cha afya, na hakuna dawa.
Shambulio la pumu linaweza kuwa la kutisha na la dharura, hasa ikiwa mgonjwa hana dawa ya kutuliza (inhaler) au hospitali ipo mbali. Katika hali ambapo mgonjwa anakabiliwa na shambulio la pumu na hakuna inhaler au huduma za karibu, unaweza kuchukua hatua kadhaa za huduma ya kwanza ili kupunguza dalili na kumsaidia mgonjwa kupumua vizuri mpaka apate matibabu. Hapa kuna hatua muhimu za kuchukua:
1. Mpatie mgonjwa nafasi ya kukaa vizuri (Positioning)
- Mkao bora zaidi kwa mtu aliye na shambulio la pumu ni kukaa wima na kulegeza mabega ili mapafu yaweze kupata nafasi ya kupanuka. Kumuamuru mtu kulala chini sio wazo zuri, kwani kulala kunaweza kuzidisha ugumu wa kupumua.
- Mkao wa mbele kidogo huku mikono ikiwa juu ya magoti au kushikilia kitu kama meza unaweza kumsaidia mgonjwa kupumua vizuri zaidi.
2. Msaidie kubaki mtulivu (Calm the person down)
- Pumu huweza kuzidishwa na hofu au wasiwasi, hivyo ni muhimu kwa mgonjwa kubaki mtulivu. Mshauri mgonjwa aendelee kupumua polepole na kwa utulivu. Unapozungumza naye, jaribu kumfariji kwa kutumia maneno ya kutia moyo kama vile, “Utaweza kupumua vizuri hivi karibuni.”
- Uoga na hofu vinaweza kuharakisha kupumua, hali inayoweza kufanya hali kuwa mbaya zaidi, hivyo kuondoa hali ya wasiwasi ni muhimu sana.
3. Pumzi za polepole na za kina (Controlled breathing)
- Mfundishe mgonjwa mbinu za kupumua polepole, kwa mfano: Pumua ndani taratibu kwa kutumia pua, kisha pumua nje kwa muda mrefu zaidi kupitia midomo iliyo banwa (pursed lips breathing). Hii itasaidia kutoa hewa iliyokwama kwenye mapafu na kuwezesha kuingiza hewa mpya.
- Mshauri afanye pumzi fupi na za kina badala ya kupumua haraka kwa sababu kupumua haraka kunaweza kuzidisha hali ya pumu.
4. Ondoa vitu vinavyoweza kuchochea pumu
- Kama kuna kitu chochote kinachoweza kuchochea shambulio la pumu, kama vile chavua, moshi, harufu kali, au vumbi, hakikisha mgonjwa yupo mbali na vichochezi hivyo. Fungua madirisha ili hewa safi ipate kuingia, lakini hakikisha hakuna vumbi au moshi unaoingia.
5. Tumia mvuke wa maji ya moto (Steam inhalation) (ikiwa salama)
- Ikiwa kuna njia ya kupata mvuke salama, kama vile maji ya moto, unaweza kutumia njia hii kumsaidia mgonjwa. Mvuke unaweza kusaidia kufungua njia za hewa zilizobana. Hakikisha mvuke huo si wa moto kupita kiasi ili kuepuka kuungua.
- Acha mgonjwa ainame karibu na chombo chenye maji ya moto na afunike kichwa chake na kitambaa, ili mvuke usambae vizuri.
6. Jiepushe na mazoezi ya mwili (Avoid physical exertion)
- Usimruhusu mgonjwa kufanya mazoezi yoyote au kujaribu kutembea haraka. Hii inaweza kuzidisha hali, kwani mazoezi yanaweza kufanya pumzi kuwa fupi zaidi na kuchochea kubana kwa njia za hewa.
7. Jaribu kunywa kinywaji chenye kafeini (Emergency Option)
- Kama kuna kahawa, chai, au kinywaji chenye kafeini, hii inaweza kusaidia kwa kiasi kidogo. Kafeini inafanana na dawa ya pumu kwa mbali (inafanana kidogo na theophylline, dawa inayotumika kwa baadhi ya wagonjwa wa pumu). Hivyo, kunywa kahawa au chai inaweza kusaidia kupunguza kubana kwa misuli ya njia za hewa kwa muda mfupi, ingawa si mbadala kamili wa inhaler.
8. Mpigie simu huduma za dharura
- Ikiwa hali haibadiliki haraka, au mgonjwa anaendelea kuwa na ugumu wa kupumua, mpigie simu kwa huduma za dharura mara moja. Ni muhimu kupata msaada wa kitaalamu haraka iwezekanavyo, hata kama mgonjwa anaonekana kupata nafuu.
9. Weka tahadhari kwa dalili za hatari zaidi
Ikiwa mgonjwa anaonyesha dalili hizi, huduma ya dharura ni lazima mara moja:
- Kupumua kwa shida sana hata baada ya kupumzika.
- Midomo, uso, au vidole kubadilika kuwa vya rangi ya buluu (ishara ya upungufu wa oksijeni).
- Kupoteza uwezo wa kuzungumza au kutokwa na nguvu kabisa.
- Kutokwa na jasho sana na kuonekana kama anapoteza fahamu.
Mwisho
Kumbuka, hatua hizi ni za muda mfupi tu. Pumu ni ugonjwa unaohitaji matibabu ya kitaalamu, hivyo ni muhimu kwa mgonjwa kupata matibabu ya haraka iwezekanavyo. Baada ya shambulio, ni muhimu kumwona daktari kwa ajili ya tathmini zaidi na kupanga mpango wa matibabu ili kushughulikia mashambulizi ya baadaye.
Download App Yetu
Jifunze zaidi, na wasiliana nasi ukiwa na App yetu. Bofya link hapo chini kuweza kuipakua.
Download Now
Umeionaje Makala hii.. ?
👉1 Kitabu cha Afya 👉2 Kitau cha Fiqh 👉3 Madrasa kiganjani 👉4 Sira ya Mtume Muhammad (s.a.w) 👉5 Bongolite - Game zone - Play free game 👉6 Simulizi za Hadithi Audio
Post zinazofanana:
tatizo la kushindwa kujaza misuli ya mwilini na kusinyaa kwa misuli mwilini
Posti hii inaelezea kuhusiana na Ugonjwa wa kusinyaa kwa Misuli. Ni maradhi yanayopelekea uzalishwaji hafifu wa misuli, hivyo kupelekea misuli kukosa protini, kushunwa kukuwa na kusinyaa.
Soma Zaidi...
Fangasi wa kwenye kucha: dalili zake, na kumbambana nao
Hawa ni fangasi ambao wanashambulia sana kwenye kucha za vidole vya mikonobna miguu.
Soma Zaidi...
Mie ni mwanamke ninamaumivu chini ya kitovu upande wa kushoto, na nikishika tumbo nahisi kitu kigumu upande huo huo wa kushoto... hii itakua ni nini?
Je unasumbuliwa na maumivuvya tumbo chini ya kitovu upande wa kushito. Post hii itakuletea sababu za maukivubhayo na nini ufanye.
Soma Zaidi...
Maumivu ya magoti.
Maumivu ya magoti ni malalamiko ya kawaida ambayo huathiri watu wa umri wote. Maumivu ya goti yanaweza kuwa matokeo ya jeraha, kama vile ligament iliyopasuka au cartilage iliyochanika.
Soma Zaidi...
MATIBABU YA VIDONDA VYA TUMBO
MATIBABU YA VIDONDA VYA TUMBO Matibabu ya vidonda vya tumbo inategemea sababu.
Soma Zaidi...
Makundi ya watu walio katika hatari ya kupata Ugonjwa wa Ukimwi
Posti hii inahusu zaidi watu walio katika hatari ya kupata Maambukizi ya ugonjwa wa ukimwi,ni kutokana na kazi zao pamoja na mazingira yao kwa hiyo wako kwenye hatari ya kupata Ugonjwa wa ukimwi.
Soma Zaidi...
Zifahamu sofa za seli
Seli ni chembechembe hai ambazo zimo ndani ya mwili wa binadamu na hufanya kazi mbalimbali kwenye mwili, binadamu hawezi kuishi bila seli.
Soma Zaidi...
Tatizo la damu kutokufikia tishu baada ya kutokea jeraha kwenye tishu (gangrene)
Posti hii inazungumzia kuhusiana na tatizo la damu kutokufikia tishu baada ya kutokea jeraha kwenye tishu ambao hujulikana Kama gangrene inahusu kifo cha tishu za mwili kutokana na ukosefu wa mtiririko wa damu au maambukizi ya bakteria. Ugonjwa wa gangre
Soma Zaidi...
Dalili za kuwepo Kwa usaha kwenye mapafu
Post hii inahusu Zaidi dalili za kuwepo Kwa usaha kwenye mapafu, ni dalili ambazo zinaweza kujitokeza Kwa mgonjwa,Kwa hiyo baada ya kuona dalili hizi mgonjwa anapaswa kuwahi hospital mara moja Kwa ajili ya matibabu.
Soma Zaidi...
Dalili za jeraha la kawaida kwenye ubongo
Posti hii inahusu zaidi dalili la jeraha la kawaida kwenye ubongo, jeraha la kawaida utokea kwa sababu mbalimbali kama vile kupata ajali na kugongwa na kitu chochote kichwani,
Soma Zaidi...