CSS - SOMO LA 20: Media Queries na Responsive Design
Katika somo hili, utajifunza jinsi ya kutumia media queries kwa ajili ya kutengeneza tovuti zinazojibadilisha kulingana na ukubwa wa skrini. Tutazungumzia @media rules, breakpoints, na dhana ya mobile-first design.
📘 Utangulizi
Kwa sababu watu hutumia vifaa vya ukubwa tofauti kama simu, tablet, na kompyuta, tovuti inapaswa kuonekana vizuri kwenye kila kifaa. Hapa ndipo Responsive Design inapohusika, na nyenzo kuu ya kufanikisha hili ni CSS Media Queries.
📚 Maudhui ya Somo
✅ 1. @media Rules
-
@mediani amri ya CSS inayoweka style fulani zitumike tu kwa hali maalum ya kifaa (screen). -
Inaruhusu kuweka tofauti za muonekano kulingana na upana, urefu, orientation, resolution n.k.
@media (max-width: 768px) {
body {
background-color: lightblue;
}
}
💡 Maana yake: ikiwa upana wa skrini ni mdogo au sawa na 768px, badili rangi ya nyuma kuwa lightblue.
✅ 2. Breakpoints
Breakpoints ni pointi maalum (kwa kipimo cha px) ambapo layout inabadilika ili kufaa kifaa tofauti.
🔸 Mfano wa Breakpoints ya kawaida:
| Kifaa | Upana (px) |
|---|---|
| Simu ndogo | max-width: 480px |
| Simu ya kawaida | max-width: 768px |
| Tablet | max-width: 1024px |
| Kompyuta ndogo | max-width: 1280px |
| Kompyuta kubwa | zaidi ya 1280px |
@media (max-width: 480px) {
.menu {
display: none;
}
}
@media (min-width: 769px) {
.menu {
display: block;
}
}
✅ 3. Mobile-First Design
Mobile-first ni mbinu ya kwanza kubuni kwa simu, kisha kupanua kwa vifaa vikubwa.
-
Unaandika CSS ya msingi kwanza (kwa simu), kisha unaongeza style za vifaa vikubwa kwa kutumia
min-width.
/* Styles za simu (default) */
.container {
padding: 10px;
font-size: 14px;
}
/* Styles kwa tablet na zaidi */
@media (min-width: 768px) {
.container {
padding: 30px;
font-size: 18px;
}
}
💡 Hii inaipa simu kipaumbele badala ya kuanza na desktop.
✅ 4. Mfano Kamili
<div class="box">Karibu!</div>
.box {
background: green;
color: white;
padding: 20px;
text-align: center;
}
/* Kwa vifaa vidogo */
@media (max-width: 600px) {
.box {
background: orange;
}
}
/* Kwa vifaa vikubwa */
@media (min-width: 1024px) {
.box {
background: navy;
}
}
✅ Hitimisho
Media queries ni njia bora ya kufanya tovuti yako ionekane vizuri kwenye kila kifaa. Kwa kutumia @media, unaweza kudhibiti layout kulingana na ukubwa wa skrini na kuweka uzoefu mzuri kwa watumiaji wa simu, tablet, au desktop.
🔜 Somo Linalofuata: SOMO LA 21 - Transition na Animation
Tutajifunza jinsi ya kuleta miondoko na harakati kwenye tovuti kwa kutumia transition, transform, na animation.
🧠Maswali ya Kujitathmini
-
@media (max-width: 768px)inamaanisha nini?
a) Styles zitatumika ikiwa skrini ni kubwa zaidi ya 768px
b) Styles zitatumika ikiwa skrini ni ndogo au sawa na 768px
c) Styles zitatumika kwa kompyuta pekee
d) Styles hazitafanya kazi -
Nini maana ya breakpoint?
a) Kifaa kilichovunjika
b) Muda wa kuvunja layout
c) Kipimo cha skrini kinachobadili layout
d) Kifaa kinapopotea mtandaoni -
Mobile-first design huanza na?
a) Kompyuta
b) Tablet
c) Simu
d) Smart TV -
Ili style ifanye kazi tu kwenye kompyuta yenye skrini kubwa zaidi ya 1024px, utatumia?
a)@media (max-width: 1024px)
b)@media (min-width: 1024px)
c)@media screen
d)@media desktop-only -
gap,flex,::afterni sehemu za nini?
a) Media queries
b) HTML
c) CSS Layout tools
d) JavaScript
Umeionaje Makala hii.. ?
👉1 Sira ya Mtume Muhammad (s.a.w) 👉2 Kitabu cha Afya 👉3 web hosting 👉4 kitabu cha Simulizi 👉5 Kitau cha Fiqh 👉6 Simulizi za Hadithi Audio
Post zinazofanana:
CSS - SOMO LA 16: Flexbox Basics
Katika somo hili, utajifunza msingi wa mfumo wa Flexbox unaotumika kupanga elementi kwa usahihi ndani ya kontena. Utajifunza kuhusu display: flex;, pamoja na properties muhimu kama justify-content, align-items, flex-direction, na gap.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 27: Kutumia @import Katika CSS
Katika somo hili, tutajifunza kuhusu @import — amri inayotumika kuingiza faili moja la CSS ndani ya jingine. Tutaona namna ya kuitumia, faida zake, hasara zake, na tofauti kati yake na njia mbadala ya <link> ndani ya HTML.
Soma Zaidi...CSS - somo la 4: Aina za css selecto
Katika somo hili uatkwenda kujifunza aina za css selectors
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 33: CSS Frameworks
Katika somo hili tutajifunza kuhusu CSS frameworks mbalimbali zinazosaidia kuharakisha uundaji wa mitindo kwenye tovuti. Tutazungumzia frameworks maarufu kama W3.CSS, Bootstrap, Google Fonts, na nyinginezo, faida, matumizi, na tofauti zao.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 26: CSS Specificity (Kipaumbele cha Styles)
Katika somo hili, tutajifunza kuhusu CSS Specificity — yaani mfumo wa kipaumbele unaotumiwa na kivinjari kuchagua ni mtindo (style) upi utumike iwapo kuna migongano kati ya selectors mbalimbali. Utaelewa jinsi ya kupanga selectors zako vizuri ili kuzuia matatizo ya mitindo kutofanya kazi kama ulivyotarajia.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 31: CSS Filters (blur, brightness, contrast.)
Katika somo hili tutajifunza kuhusu CSS Filters — mitindo inayotumika kuhariri mwonekano wa picha, video, au elementi nyingine kwa kuongeza athari kama blur, brightness, contrast, grayscale, na nyinginezo. Hii huifanya tovuti kuwa ya kisasa, ya kuvutia, na yenye mwingiliano mzuri.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 13: Display Property
Katika somo hili utajifunza kuhusu property muhimu ya CSS inayoitwa display, ambayo huamua jinsi element inavyoonyeshwa kwenye ukurasa. Tutachambua aina kuu za display: block, inline, inline-block, na none.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 25: CSS Shorthand Properties
Katika somo hili tutajifunza kwa kina kuhusu CSS Shorthand Properties — ni nini, jinsi zinavyofanya kazi, faida zake, na mifano mbalimbali ya kutumia shorthand kuandika CSS kwa njia fupi na bora zaidi.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 24: CSS Variables (Custom Properties)
Katika somo hili, tutajifunza kuhusu CSS Variables, au Custom Properties. Utajifunza jinsi ya kuunda, kuitumia, na faida za kutumia variables katika CSS ili kuweka msimamizi mzuri wa rangi, ukubwa, na mitindo mingine ya kurudia-rudia.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 23: Uelewa Zaidi wa CSS Animation na Transition
Somo hili linakuletea ufahamu wa kina juu ya CSS Transitions na Animations, likifafanua vipengele vyake muhimu, matumizi, na namna ya kutumia properties mbalimbali za animation kwa ufanisi katika kurahisisha muonekano na mtumiaji wa tovuti.
Soma Zaidi...