Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu historia ya mkataba wa al-Fudhul na matokeo yake katika kusimamaia haki za wafanyabiashara.
Hilf al-Fudul (Kiswahili: Agano la Wenye Haki) ilikuwa muungano au ushirikiano ulioundwa huko Makka mwaka wa 590 BK, ili kuanzisha haki kwa wote kupitia hatua za pamoja, hasa kwa wale ambao hawakuwa chini ya ulinzi wa ukoo wowote. Kwa sababu ya jukumu la Muhammad ﷺ katika kuunda agano hilo, muungano huu una nafasi muhimu katika maadili ya Kiislamu. Kwa kuwa "fudul" kwa kawaida inamaanisha "wenye haki," muungano huu mara nyingi hutafsiriwa kama "Ligi ya Wenye Haki."
Historia ya Tukio Agano hilo, au hilf kwa Kiarabu, lilifanyika mwezi mmoja baada ya kumalizika kwa Vita vya Fijar, katika mwezi wa Dhu al-Qi'da. Mwanahstoria Montgomery Watt anabainisha kwamba vita hivyo vilisababisha Makka kudhibiti barabara ya kibiashara kati ya Iraq na al-Hirah.
Mwanahistoria Martin Lings anaelezea umuhimu wa kihistoria wa mfumo wa haki huko Makka. Katika miaka iliyotangulia agano hilo, Quraysh walikuwa wakihusika katika migogoro ya hapa na pale. Vita, kama kawaida, vilikuwa matokeo ya mauaji yasiyotatuliwa ufumbuzi wake (hukumu). Athari yake ilikuwa kuongezeka kwa kutoridhika na mfumo wa haki uliokuwa ukihitaji vita vya kuzusha. Viongozi wengi wa Quraysh walikuwa wamesafiri kwenda Syria, ambako waliona haki ikitawala. Hali kama hiyo pia ilikuwapo Abyssinia. Hakuna mfumo kama huo, uliokuwapo Arabia.
Kanuni ya hilf ilianzishwa awali na Hashim ibn Abd Manaf kama njia ya kuanzisha ushirikiano mpya kati ya wafanyabiashara wenye nguvu sawa, wawe ni Wenyeji au wageni. Iliwezesha kuunda ushirikiano nje ya Makka na kurekebisha uwiano wa nguvu kwa heshima na biashara ndani ya Makka. Hilf wakati mwingine ilisababisha kuundwa kwa makabila mapya, kama ilivyokuwa kwa Banu Hashim. Mabadiliko hayo yalibadili mfumo wa jadi wa kabila na mahusiano ya kijamii huko Makka.
Chanzo chake:
Mfanyabiashara mmoja wa Yemeni kutoka Zabid alikuwa ameuza bidhaa fulani kwa al-As ibn Wa'il al-Sahmi (baba wa Amr ibn al-As). Baada ya kuchukua bidhaa hizo, huyo Mquraysh alikataa kulipa bei iliyokubaliwa, akijua kuwa mfanyabiashara huyo hakuwa na mshirika au ndugu huko Makka ambaye angeweza kumtegemea kwa msaada. Mfanyabiashara huyo wa Yemeni, badala ya kuliacha lipite, alikata rufaa kwa Quraysh kuona kuwa haki inatendeka. Lakini kwa sababu ya nafasi ya al-As ibn Wa'il kati ya Quraysh, walikataa kumsaidia mfanyabiashara huyo wa Yemeni. Hivyo, mfanyabiashara huyo alikwenda kwenye mlima Abi Qays kuimba mashairi akiomba haki:
Mashairi ya Kutafuta Haki: "Enyi watu mnaodhulumu katika biashara zenu, katikati ya Makka, mbali na nyumbani na watu Mlinzi aliyedhulumiwa, ambaye hakutumia siku zake, enyi wanaume kati ya al-hijr na jiwe Kizuizi kwa heshima yake kinatimizwa, hakuna kizuizi kwa usaliti wa kikatili."
Al-Zubayr ibn ‘Abd al-Muttalib, baba mkubwa wa Muhammad, anaaminika kuwa wa kwanza kutoa wito wa agano hilo. Muhammad, ambaye baadaye alikuja kuwa mtume wa Uislamu, alishiriki katika hilf. Baadhi ya koo zilikutana katika Dar al-Nadwa, jengo kaskazini mwa Kaaba, mahali pa kukutana kwa viongozi wa koo (malaʾ), ambapo waliamua kuchukua jukumu la kumtetea mfanyabiashara wa Yemeni na kufidia hasara zake. Mkutano uliandaliwa katika nyumba ya Abdullah ibn Jad'an. Katika mkutano huo, machifu na wanachama mbalimbali wa koo walikubaliana kusaidia yeyote aliyedhulumiwa, kuingilia kati migogoro kwa pamoja ili kuanzisha haki, na kutetea watu ambao walikuwa wageni huko Makka au ambao hawakuwa chini ya ulinzi wa ukoo.
Ahadi ya Kifungo: Al-Zubayr b. ‘Abd al-Muttalib alizungumza mistari ifuatayo kuhusu agano hilo: "Niliapa, Tufanye agano dhidi yao, ingawa sisi sote ni wanachama wa kabila moja. Tutaliita al-fudul; ikiwa tutafanya agano kwa jina lake, mgeni anaweza kushinda wale waliokuwa chini ya ulinzi wa wenyeji, Na wale wanaozunguka kaaba watajua kuwa tunakataa dhuluma na tutazuia mambo yote ya aibu."
Na baada ya hapo: "Al-fudul walifanya agano na muungano kuwa hakuna mkosaji atakayekaa katika moyo wa Makka. Hili lilikuwa jambo walilokubaliana kwa uthabiti na hivyo jirani anayepewa ulinzi na mgeni asiye na ulinzi ni salama miongoni mwao."
Muungano wa Makabila Makabila yaliyoshiriki katika agano hili yalikuwa: Banu Hashim, Banu Zuhra, Banu Muttalib, Banu Asad na Banu Taym. Mwanahistoria Montgomery Watt anabainisha mwendelezo na hilf al-Muthayyabun ya awali wakati wa mgogoro wa mrithi wa Qusay. Ilijumuisha vikundi vya koo zinazopingana, na kikundi cha koo kinachojulikana kama Hilf al-Muthayyabun kikipingana na Banu Makhzum na Banu Sahm, waliojitokeza katika Ahlaf. Isipokuwa hii ilikuwa kwa Banu Nawfal na ‘Abd Shams (Banu Umayya) yenye nguvu, ambao walikuwa wamekuwa matajiri kutokana na biashara yao, walijitenga na muungano wa Muṭayyabūn mnamo 605 na kuingia katika biashara na Aḥlāf.
Agano hilo lilianza dhana ya haki huko Makka, ambayo baadaye ilirudiwa na Muhammad alipohubiri Uislamu. Baadaye, baada ya kutangaza Uislamu, Muhammad bado alikiri uhalali na thamani ya agano hilo, licha ya wanachama wake wengi kuwa wasiokuwa Waislamu. Abu Bakr pia anasemekana kukubali agano hili. Dhana hii inatokana na ukweli kwamba Abdullah ibn Jad'an, ambaye nyumba yake ilikuwa eneo la kiapo hiki, alikuwa ni ndugu wa ukoo wa Abu Bakr.
Maadili ya Kiislamu Anas Malik anaona agano hili kama mfano wa uhuru katika Uislamu, na Mwanahistoria Anthony Sullivan analiangalia kama msaada kwa wanademokrasia wa Kiislamu.
Kwa muhtasari, agano hili lina umuhimu mkubwa katika maadili ya Kiislamu na ni mfano wa nia ya Uislamu katika haki za binadamu na ulinzi wa haki hizo
Je! umeipenda hii post?
Ndio Hapana Save post
Rajabu 
Tarehe 2024-08-01 15:08:24 Topic: Historia ya Mtume Muhammad (s.a.w)
Main: Masomo
File: Download PDF
Share On
Facebook
or
Whatsapp
Imesomwa mara 337
Sponsored links
👉1 Madrasa kiganjani
👉2 kitabu cha Simulizi
👉3 Sira ya Mtume Muhammad (s.a.w)
👉4 Kitau cha Fiqh
👉5 Kitabu cha Afya
👉6 Simulizi za Hadithi Audio
Historia ya Mtume Muhammad ﷺ somo la 31: Watu wa Mwanzoni kuingia katika uislamu
Katika somo hili utakwenda kujifunz akuhusu watu wa mwanzoni kuingia katika Uislamu Soma Zaidi...
Historia ya Mtume Muhammad ﷺ somo la 37: Amri ya kulingania watu wote kwenye Mlima As-Safa
Katika somo hili utakwend akujifunza kuhusu amri ya kulingania wtu wote, yale yaliyojiri katika mkutano wa kwanza na laana ya Abu Lhab. TUkio hili lilianyika katika mlima As-safa Soma Zaidi...
Historia ya Mtume Muhammad ﷺ somo la 4: Historia ya kuangamizwa kwa jeshi la Tembo
Katika soo hili utakwenda kujifunza historia ya jeshi la tembo na jinsi lilivyoangamizwa. Pia utajifunza namna ambavyo watu wa Makkah waliweza kujilinda. Soma Zaidi...
Historia ya Mtume Muhammad ﷺ somo la 32: Mwanzoni mwa ibada ya Swala
Katika somo hili utakwenda kujifunz akuhusu mwanzoni mwa kuamrishwa ibada ya swala na vipi iliswaliwa. Soma Zaidi...
Historia ya Mtume Muhammad ﷺ somo la 15: Historia ya Abdallah baba wa Mtuume Muhammad
Katika somo hili utakwenda kujifunza historia fupi ya Abadallah baba wa Mtume Muhammad ﷺ Soma Zaidi...
Historia ya Mtume Muhammad ﷺ somo la 7: Kuzaliwa kwa Mtume MUhammad ﷺ
katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu Mazazi ya Mtume MUhammad ﷺ na kupewa jina. Soma Zaidi...
Historia ya Mtume Muhammad (s.a.w) somo la 1: Asili ya Waarabu
Katika somo hili utakwenda kujifunza Asili ya waarabu na kusambaa kwao katika bara arab Soma Zaidi...
Historia ya Mtume Muhammad ﷺ somo la 33: Mquraishi wanagunduwa kuhusu dini Mpya
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu namna ambavyo wito wa ulingano ulipoenea na kuwafikia maquraish na washirikina Soma Zaidi...
Historia ya Mtume Muhammad ﷺ somo la 62: Kurudi Makkah
Hatimaye Mtume Muhammad ﷺ anarejea Makkah na kuendelea na kazi yake Soma Zaidi...
Historia ya Mtume Muhammad ﷺ somo la 14: Historia ya Amina mama wa Mtume Muhammad
Katika somo hili utakwend akujifunza kuhusu historia ya Amina mama wa Mtume Muhammad ﷺ Soma Zaidi...
Historia ya Mtume Muhammad ﷺ somo la 43: Mateso walyoyapata waslamu
Katka somo hili utakwenda kujifunza kuhusu mateso ambayo wamepewa Waislamu ili kuachana na uislamu wao Soma Zaidi...
Historia ya Mtume Muhammad ﷺ somo la 46: Historia fupi ya Al-Arqam ibn Abi al-Arqam
Katika somo hili utakwenda kujifunza kuusu historia ya mmoja katika maswahaba wa mwanzoni na mwenye mchango mkubwa sana katika uislamu ambaye ni Al-Arqam ibn Abi al-Arqam Soma Zaidi...