Nini Hutumika Kujitwaharishia
Somo hili linaeleza kwa kina vifaa vinavyotumika kwa ajili ya twahara ya kisheria, vikiwemo maji safi (الماء الطهور), udongo (التراب الطاهر), na sifa zinazotakiwa kwa kila aina.
✨ Utangulizi
Twahara ni msingi wa utekelezaji wa ibada nyingi katika Uislamu. Ili twahara iwe sahihi, lazima itekelezwe kwa kutumia vitu halali vinavyokubalika kisheria. Qur'an na Sunnah zimeeleza kwa wazi kwamba maji ni chombo kikuu cha twahara, na endapo hayapo, basi udongo safi (التراب الطاهر) unaruhusiwa kwa tayammum. Somo hili litaeleza kwa undani aina za maji yanayokubalika, kiwango chake, na hali nyingine mbadala.
🧠 Maana ya Misamiati
-
Ṭahārah (الطهارة): Usafi wa kisheria unaomwezesha Muislamu kutekeleza ibada.
-
Najāsah (نجاسة): Najisi – uchafu wa kisheria unaozuia utekelezaji wa ibada.
-
Hadath (الحدث): Hali ya kutokuwa twahara ya kisheria.
-
Ṭāhūr (الماء الطهور): Maji safi yanayotwaharisha.
-
Qullatayn (قلتین): Kiwango cha maji mengi — takribani lita 224 au madebe 12.
-
Tayammum (التيمم): Twahara mbadala kwa kutumia udongo safi endapo maji hayapo au hayawezi kutumika.
💧 Maudhui ya Somo
1. Maji Safi Yanayofaa Kujitwaharishia (الماء الطهور)
Ni maji ya asili ambayo hayajachanganyika na najisi au kitu kinachobadilisha sifa zake tatu: rangi, harufu, au ladha. Maji haya huitwa māʾ mutlaq (الماء المطلق).
📌 Mifano ya māʾ mutlaq:
-
Maji ya mvua (ماء المطر)
-
Maji ya chemchem (ماء العين)
-
Maji ya bahari (ماء البحر)
-
Maji ya mto (ماء النهر)
-
Maji ya barafu na theluji (ماء الثلج والبرد)
2. Maji Mengi (الماء الكثير)
Maji yanayofikia au kuzidi qullatayn (قلتین). Haya hayaathiriki kirahisi kwa najisi isipokuwa sifa zake zitakapobadilika.
📌 Mifano:
-
Maji ya birika kubwa
-
Maji ya pipa lenye ujazo wa lita 240
-
Maji ya madimbwi makubwa wakati wa mvua
➡️ Maji haya yanaruhusiwa kutumika kwa udhu, ghusl, na kusafisha najisi.
3. Maji Machache (الماء القليل)
Ni maji yaliyopungua kiwango cha qullatayn (chini ya madebe 12). Maji haya huharibika kwa kuguswa na najisi hata kama ni kidogo.
📌 Hayafai kutumika endapo:
-
Yameingiwa na najisi, hata kidogo
-
Yametumika kwa kuondoa najisi au hadath
-
Yametumika kwa kufulia au kuoshea
-
Yamebadilika rangi, harufu au ladha
➡️ Inashauriwa kuyateka kando na kutumia vyombo kama kata, kopo au birika badala ya kujitwaharisha humo moja kwa moja.
4. Maji Makombo (سؤر الماء)
Ni maji yaliyobakizwa baada ya kunywewa na mtu au mnyama.
📌 Yanayofaa:
-
Maji yaliyobaki baada ya kunywewa na binadamu
-
Maji yaliyonywewa na wanyama halali kama mbuzi au paka
📌 Yanayokatazwa:
-
Maji ya makombo kutoka kwa mbwa au nguruwe, hayafai kwa twahara.
5. Udongo Safi (التراب الطاهر)
Udongo safi unaruhusiwa kutumika kwa tayammum (التيمم) endapo maji hayapo au hayawezi kutumika kwa sababu za kiafya au mazingira magumu.
📌 Sifa za udongo safi:
-
Hauna najisi
-
Haujachanganyika na unga, majivu, vumbi la mkaa au mbao
-
Umepatikana ardhini au mahali pasipo najisi
➡️ Udongo huu ni mbadala halali kwa maji katika twahara ya tayammum.
📚 Maswali ya Kuchagua Jibu Sahihi
-
Maji yanayofaa kutumika kwa udhu huitwaje kwa Kiarabu?
a) Najis
b) Ṭāhir
c) Ṭāhūr
d) Mustakhdam -
Qullatayn ni kipimo cha maji gani?
a) Maji machache
b) Maji ya kunywa tu
c) Maji mengi
d) Maji yasiyofaa -
Ni kipi kati ya hivi si sifa ya udongo wa tayammum?
a) Uliochanganyika na unga
b) Ulio ardhini
c) Ulio mbali na najisi
d) Usio na mchanganyiko -
Maji ya makombo kutoka kwa mbwa yana hukumu gani?
a) Ṭāhir
b) Ṭāhūr
c) Najis
d) Halali -
Maji machache yanapofaa kwa twahara ni pale tu ambapo...
a) Yana rangi ya ajabu
b) Hayajaguswa na najisi
c) Yamechemshwa
d) Yamewekwa kwenye chupa
🏁 Hitimisho
Twahara sahihi inategemea vifaa vinavyotumika. Maji safi yanayotwaharisha ni msingi mkuu, lakini endapo hayapo, udongo safi unaweza kuchukua nafasi yake kwa tayammum. Ni wajibu kwa kila Muislamu kujua ni vitu gani vinafaa kwa twahara, namna ya kuvihifadhi, na namna ya kuvitumia kwa mujibu wa sheria za Kiislamu.
Jiunge nasi WhatsApp kupata update zetuUmeionaje Makala hii.. ?
Tarehe: 1970-01-01 03:33:45
Topic: Darsa za Fiqh
Main: Dini
File: Download PDF
Views 111 👉1 Kitabu cha Afya 👉2 Sira ya Mtume Muhammad (s.a.w) 👉3 Madrasa kiganjani 👉4 Bongolite - Game zone - Play free game 👉5 Kitau cha Fiqh 👉6 Tafasiri ya Riyadh Swalihina
Post zinazofanana:
Twahara Katika Uislamu (الطهارة)
Somo hili linaeleza maana ya twahara, aina zake kuu mbili (ya hadath na khabath), pamoja na njia na vifaa vya kutwaharisha, likiwemo maji, udongo, na mawe.
Soma Zaidi...Kutia Udhu – Masharti na Nguzo Zake
Somo hili linahusu masharti yanayopaswa kutekelezwa kabla ya kuanza kutia udhu pamoja na nguzo za udhu zinazotajwa katika Qur’an na Sunnah.
Soma Zaidi...Fahamu Kuhusu Najisi na Hadathi (النجاسة والحدث)
Somo hili linaeleza kwa ufasaha tofauti kati ya najisi (النجاسة) na hadathi (الحدث), aina zao, na athari zake katika utekelezaji wa ibada kama swala.
Soma Zaidi...Aina za Najisi na Namna ya Kujitakasa Kwayo (أنواع النجاسة وكيفية التطهير منها)
Somo hili linaeleza kwa urefu makundi ya najisi katika fiqh ya Uislamu, tofauti kati ya najisi kubwa, ndogo na hafifu, na namna sahihi ya kujitwaharisha kwa mujibu wa Qur'an, Hadith na Ijmaa.
Soma Zaidi...Hukumu za Matendo Katika Uislamu (الأحكام التكليفية)
Somo hili linaeleza hukumu tano za matendo ya Kiislamu: Faradhi, Sunnah, Mubah, Makrūh, na Harām, pamoja na maana ya kila moja na athari zake katika maisha ya Muislamu.
Soma Zaidi...Misingi na Asili ya Sheria za Uislamu (أصول التشريع الإسلامي)
Hapa utajifunza kuhusu misingi ama asili ya sheria za uislamu. Je waislamu wanapasa kuchukuwa wapi sheria za matendo katika Uislamu
Soma Zaidi...Suna za udhu
Somo hili linaeleza suna zinazopendeza kutekelezwa wakati wa kutia udhu. Ingawa si za lazima kama nguzo za udhu, lakini zikifanywa huongeza thawabu na kukamilisha ibada ya udhu.
Soma Zaidi...Maana ya Uislamu na Nguzo Zake
Somo hili linaanza kwa kuelezea maana ya Uislamu kama mfumo kamili wa maisha unaojengwa juu ya imani na utiifu kwa Mwenyezi Mungu (Allah). Pia, tutazielewa nguzo tano za Uislamu ambazo ndizo msingi wa dini hii tukufu. Mwishoni, tutajifunza maana ya neno Fiqh ambalo ndilo msingi wa mfululizo wa darsa hizi. Hili ni somo la msingi kwa yeyote anayetaka kuelewa dini ya Kiislamu kwa ufasaha na kwa mpangilio wa kielimu.
Soma Zaidi...Aina za Maji Katika Twahara (أنواع المياه)
Somo hili linaeleza aina tatu za maji katika fiqh ya Kiislamu: maji safi yanayotwaharisha (ṭāhūr), maji safi yasiyotwaharisha (ṭāhir ghayr muṭahhir), na maji najisi (najis), pamoja na sifa za kila kundi.
Soma Zaidi...