Kutia Udhu – Masharti na Nguzo Zake
Somo hili linahusu masharti yanayopaswa kutekelezwa kabla ya kuanza kutia udhu pamoja na nguzo za udhu zinazotajwa katika Qur’an na Sunnah.
✨ Utangulizi
Udhu (الوضوء) ni twahara ndogo ambayo ni sharti kwa kusihi kwa ibada nyingi kama swala, kusoma Qur’an, na kufanya tawafu. Allah ﷻ ameamrisha waja wake waumini kutawadha kabla ya kuswali, na Mtume ﷺ ameonyesha kwa vitendo namna sahihi ya kutia udhu. Ili udhu uwe sahihi na wenye kukubalika, lazima masharti yake yatimizwe na nguzo zake zitekelezwe kwa utaratibu sahihi.
🧠 Maana ya Misamiati
-
Wudhūʼ (الوضوء): Twahara ndogo kwa kuosha viungo maalum kwa mpangilio.
-
Ṭahārah (الطهارة): Usafi wa kisheria.
-
Shurūṭ al-Wudhūʼ (شروط الوضوء): Masharti ya kutawadha.
-
Arkān al-Wudhūʼ (أركان الوضوء): Nguzo au faradhi za udhu.
-
Niyyah (النية): Nia ya kutekeleza ibada fulani kwa ajili ya Allah.
🧼 Masharti ya Udhu (شروط الوضوء)
Masharti ni mambo yanayopaswa kutekelezwa kabla ya kuanza kutia udhu. Yakiwa hayakutekelezwa, udhu hautakuwa sahihi. Masharti hayo ni:
-
Kupatikana kwa maji ṭāhūr (safi na yanayotwaharisha) ya kutosha kutiririka juu ya viungo vya udhu. Maji ya kupakaza tu hayatoshi.
-
Kuto kuwepo kwa kitu kilichogandamana kama lami, rangi au gundi kinachozuia maji kufika ngozi.
-
Kutokuwa na uchafu wowote au vumbi linalobadilisha rangi, harufu au ladha ya maji yatakayotumika kwenye viungo vya udhu.
-
Kuondoa najisi kwenye sehemu za kutawadha kabla ya kuanza.
-
Kukata kucha ndefu zinazoweza kuzuia maji kufika kwenye kona za vidole.
📌 Tanbihi kwa wanawake:
Wanawake wenye misuko inayozuia maji kupenya wanapaswa kufumua misuko hiyo kabla ya kuoga (ghusl) wakati wa kuondoa hadathi ya kati au kubwa.
🕌 Nguzo za Udhu (أركان الوضوء)
Allah سبحانه وتعالى anasema:
“Enyi mlioamini! Mnaposimama kuswali, osheni nyuso zenu, na mikono yenu mpaka vifundoni, na mpake vichwa vyenu, na (osheni) miguu yenu mpaka vifundoni...”
(Surat al-Mā’idah 5:6)
Kutokana na aya hii tukufu na mafundisho ya Mtume ﷺ, nguzo za udhu ni:
-
Niyyah (النية):
Kuweka nia moyoni kuwa unatawadha kwa ajili ya Allah. Haishurutishwi kutamka kwa mdomo. -
Kuosha uso (الوجه):
Kuanzia paji la uso hadi chini ya kidevu na kutoka sikio hadi sikio. -
Kuosha mikono miwili mpaka vifundoni (اليدان إلى المرفقين).
-
Kupaka kichwa kwa maji (مسح الرأس):
Kupaka maji sehemu yoyote ya kichwa, hata kwa upana wa vidole vitatu inatosha. -
Kuosha miguu miwili mpaka vifundoni (الرجلان إلى الكعبين).
-
Mfuatano sahihi (الترتيب):
Kufuata mpangilio huu kutoka 1 hadi 5 bila kuvuruga.
📚 Maswali ya Kuchagua Jibu Sahihi
-
Ni kipi miongoni mwa haya si sharti la udhu?
a) Kuondoa najisi kwenye mwili
b) Kuosha uso
c) Kuwa na maji safi
d) Kukata kucha ndefu -
Nia ya udhu huwekwa kwa njia ipi?
a) Kutamka kwa sauti
b) Kuona katika ndoto
c) Kwa moyo tu
d) Kwa kunywa maji -
Kupaka maji kichwani katika udhu ni...
a) Sunna
b) Faradhi
c) Mustahab
d) Haramu -
Aya ya Qur’an inayohusu udhu iko katika sura gani?
a) Al-Baqarah
b) Al-Fātiha
c) Al-Mā’idah
d) An-Nisā -
Mojawapo ya masharti ya udhu ni...
a) Kuvaa nguo nyeupe
b) Kusali kabla ya kutawadha
c) Kujua Kiingereza
d) Kutokuwa na kitu kinachozuia maji kufika kwenye ngozi
🏁 Hitimisho
Udhu ni ibada tukufu na mlango wa kuelekea kwenye ibada nyingine nyingi kama swala. Kutekeleza masharti na nguzo zake kwa usahihi ni alama ya usafi wa nje na wa ndani kwa Muislamu. Mtume Muhammad ﷺ amesema:
“Twahara ni nusu ya imani.” (Muslim)
Ni wajibu wetu kujifunza na kufundisha namna sahihi ya kutia udhu ili ibada zetu ziwe na thamani mbele ya Allah سبحانه وتعالى.
Jiunge nasi WhatsApp kupata update zetuUmeionaje Makala hii.. ?
Tarehe: 1970-01-01 03:33:45
Topic: Darsa za Fiqh
Main: Dini
File: Download PDF
Views 261 👉1 Simulizi za Hadithi Audio 👉2 kitabu cha Simulizi 👉3 Sira ya Mtume Muhammad (s.a.w) 👉4 Kitabu cha Afya 👉5 Bongolite - Game zone - Play free game 👉6 Madrasa kiganjani
Post zinazofanana:
Aina za Maji Katika Twahara (أنواع المياه)
Somo hili linaeleza aina tatu za maji katika fiqh ya Kiislamu: maji safi yanayotwaharisha (ṭāhūr), maji safi yasiyotwaharisha (ṭāhir ghayr muṭahhir), na maji najisi (najis), pamoja na sifa za kila kundi.
Soma Zaidi...Twahara Katika Uislamu (الطهارة)
Somo hili linaeleza maana ya twahara, aina zake kuu mbili (ya hadath na khabath), pamoja na njia na vifaa vya kutwaharisha, likiwemo maji, udongo, na mawe.
Soma Zaidi...Hukumu za Matendo Katika Uislamu (الأحكام التكليفية)
Somo hili linaeleza hukumu tano za matendo ya Kiislamu: Faradhi, Sunnah, Mubah, Makrūh, na Harām, pamoja na maana ya kila moja na athari zake katika maisha ya Muislamu.
Soma Zaidi...Misingi na Asili ya Sheria za Uislamu (أصول التشريع الإسلامي)
Hapa utajifunza kuhusu misingi ama asili ya sheria za uislamu. Je waislamu wanapasa kuchukuwa wapi sheria za matendo katika Uislamu
Soma Zaidi...Maana ya Uislamu na Nguzo Zake
Somo hili linaanza kwa kuelezea maana ya Uislamu kama mfumo kamili wa maisha unaojengwa juu ya imani na utiifu kwa Mwenyezi Mungu (Allah). Pia, tutazielewa nguzo tano za Uislamu ambazo ndizo msingi wa dini hii tukufu. Mwishoni, tutajifunza maana ya neno Fiqh ambalo ndilo msingi wa mfululizo wa darsa hizi. Hili ni somo la msingi kwa yeyote anayetaka kuelewa dini ya Kiislamu kwa ufasaha na kwa mpangilio wa kielimu.
Soma Zaidi...Fahamu Kuhusu Najisi na Hadathi (النجاسة والحدث)
Somo hili linaeleza kwa ufasaha tofauti kati ya najisi (النجاسة) na hadathi (الحدث), aina zao, na athari zake katika utekelezaji wa ibada kama swala.
Soma Zaidi...Aina za Najisi na Namna ya Kujitakasa Kwayo (أنواع النجاسة وكيفية التطهير منها)
Somo hili linaeleza kwa urefu makundi ya najisi katika fiqh ya Uislamu, tofauti kati ya najisi kubwa, ndogo na hafifu, na namna sahihi ya kujitwaharisha kwa mujibu wa Qur'an, Hadith na Ijmaa.
Soma Zaidi...Nini Hutumika Kujitwaharishia
Somo hili linaeleza kwa kina vifaa vinavyotumika kwa ajili ya twahara ya kisheria, vikiwemo maji safi (الماء الطهور), udongo (التراب الطاهر), na sifa zinazotakiwa kwa kila aina.
Soma Zaidi...