Katika makala hii utakwenda kujifunza kuhusu haki za Muislamu kwa Muislamu mwenzie
Hadithi ya Kiarabu na Tafsiri yake
النص العربي:
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ - صلى الله عليه وسلم -:
{ حَقُّ اَلْمُسْلِمِ عَلَى اَلْمُسْلِمِ سِتٌّ: إِذَا لَقِيتَهُ فَسَلِّمْ عَلَيْهِ، وَإِذَا دَعَاكَ فَأَجِبْهُ، وَإِذَا اِسْتَنْصَحَكَ فَانْصَحْهُ، وَإِذَا عَطَسَ فَحَمِدَ اَللَّهَ فَسَمِّتْهُ، وَإِذَا مَرِضَ فَعُدْهُ، وَإِذَا مَاتَ فَاتْبَعْهُ }
رَوَاهُ مُسْلِمٌ
Tafsiri ya Kiswahili:
Kutoka kwa Abu Hurairah (Radhiya Allahu ‘anhu), amesema kwamba Mtume wa Allah (Rehema na Amani ziwe juu yake) amesema:
"Haki ya Muislamu kwa Muislamu mwenzake ni sita: Unapokutana naye, mpe salamu; anapokualika, itikie mwaliko wake; anapokuomba ushauri, mpe ushauri; anapopiga chafya na kusema Alhamdulillah, mwambie: Yarhamukallah (Allah akurehemu); anapoumwa, mtembelee; na anapofariki, fuatilie jeneza lake."
Imepokelewa na Muslim.
Hadithi hii tukufu inafundisha misingi ya mahusiano ya kijamii ndani ya Uislamu. Mtume wetu mpendwa (ﷺ) alituwekea wazi kwamba Muislamu ana haki juu ya Muislamu mwenzake, na hizi haki hazipaswi kupuuzwa. Katika mawaidha haya, tutatafakari moja baada ya nyingine ili kila mmoja wetu atafakari nafasi yake na athibitishe uhusiano wake na ndugu zake kwa mujibu wa Sunnah.
Haki ya kwanza ni kutoa salamu. Mtume (ﷺ) amesema: "Unapokutana naye, mpe salamu." Hii ni haki ya msingi ambayo inaashiria amani, heshima na udugu. Salamu ya Kiislamu “Assalaamu ‘alaykum” ni dua yenye baraka, na hujenga upendo na kuondoa uhasama. Katika dunia ya leo ambako watu wengi wamekuwa na haraka na kusahau adabu za Kiislamu, ni muhimu kurejesha ada hii tukufu ya kutoa salamu kila tunapokutana na ndugu yetu. Tusiseme salamu kwa kuchagua watu bali tueneze amani kwa wote.
Haki ya pili ni kuitikia mwaliko wa ndugu yako. Mtume amesema: "Anapokualika, itikie mwaliko wake." Kujibu mwaliko ni alama ya kuthamini undugu. Hata kama huwezi kuhudhuria, jibu kwa heshima, mpe taarifa, na onyesha kujali. Sherehe, harusi au hata chakula cha kawaida — mwaliko ni njia ya kukuunganisha na wenzako. Tusiwe watu wa kujitenga na jamii, bali tushiriki kwa kadri ya uwezo wetu ili kudumisha mapenzi.
Mtume (ﷺ) akasema: "Anapokuomba ushauri, mpe ushauri." Hii ni haki ya tatu ambayo inaonesha kuwa ushauri ni amana kubwa. Muislamu mwenzako anapokuja kwako kutaka usaidizi wa kimawazo au kimwelekeo, mpe ushauri wa kweli — usiwe mnafiki au mwenye chuki moyoni. Sema kweli hata kama inauma, kwa kuwa ushauri mzuri unaweza kumuokoa mtu na balaa kubwa. Na ikiwa huna uhakika, ni bora kusema “Sijui” kuliko kumdanganya.
Haki ya nne ni: "Anapopiga chafya na kusema Alhamdulillah, mwambie: Yarhamukallah." Kumjibu chafya kwa dua ni alama ya huruma na kujali. Chafya ni jambo la kimaumbile, lakini Mtume (ﷺ) alifundisha kuwa tunapaswa kulihuisha kwa utamaduni wa Kiislamu. Ni kwa kusema Alhamdulillah, ndipo anayemsikia aseme Yarhamukallah, kisha aliyepiga chafya amjibu: Yahdikumullah wa yuslihu baalakum. Hili linaendeleza mapenzi na kuonyesha mshikamano wa kiimani hata katika mambo madogo.
Mtume (ﷺ) aliweka wazi haki ya tano: "Anapoumwa, mtembelee." Hili ni jambo ambalo linaweza kubadili moyo wa mtu mgonjwa. Kutembelea mgonjwa kunaleta matumaini, faraja, na pia ni nafasi ya kumkumbusha juu ya subira na malipo makubwa kutoka kwa Allah. Zipo dua za kumwombea mgonjwa, na kuna thawabu kubwa kwa anayemtembelea. Tusiache kwenda kwa sababu ya shughuli zetu au uvivu — kwani kesho huenda sisi tukawa katika hali kama hiyo.
Na mwisho, Mtume (ﷺ) alisema: "Anapofariki, fuatilie jeneza lake." Kufuatilia jeneza ni kumuombea dua, kushuhudia maziko yake, na kuonyesha heshima ya mwisho. Ni Sunnah inayofufua mawaidha kwa waliobaki, kwani kifo ni ukweli usioepukika. Wengi wetu tunakuwa wepesi kuhudhuria sherehe lakini wazito kwenye misiba. Tujiulize: je, tunatimiza wajibu huu wa mwisho kwa ndugu zetu wa Kiislamu? Kufuatilia jeneza ni sehemu ya kumkumbuka ndugu yetu na kujikumbusha kuhusu safari ya Akhera.
Ndugu zangu katika Imani, hizi haki sita ni msingi wa jamii ya Kiislamu yenye mshikamano, huruma, na upendo. Tusizichukulie kama kawaida, bali tuchukulie kama wajibu wa kidini wenye thawabu kubwa. Tusipozitimiza, tunaacha mapengo makubwa katika uhusiano wetu na ndugu zetu. Tumuombe Allah atujalie tuwe miongoni mwa wanaozingatia na kutekeleza haki hizi kwa unyenyekevu na ikhlasi. Ameen.
Jifunze zaidi, na wasiliana nasi ukiwa na App yetu. Bofya link hapo chini kuweza kuipakua.
Download NowUmeionaje Makala hii.. ?
Katika makala hii utajifunza faida za kuwa na udhu
Soma Zaidi...Zijuwe njia ambazo Allah hujibu Dua yako. Tambua kama umejibiwa dua yako au bodo, soma darsa za dua hapa.
Soma Zaidi...DUA ZA KUONDOA MAUMIVU MWILINI Katika uislamu Allah amejaalia dawa katika kufuata sunnah.
Soma Zaidi...Post hii inakwenda kukufundisha namna ama staili ambazo Allah hujibu dua za watu.
Soma Zaidi...