CSS - SOMO LA 18: Grid Layout
Katika somo hili, utajifunza misingi ya CSS Grid Layout, mfumo wenye nguvu wa kupanga vipengele katika safu (rows) na nguzo (columns). Tutachambua display: grid, pamoja na grid-template-columns, grid-template-rows, gap, grid-column, na grid-row.
📘 Utangulizi
CSS Grid ni mfumo wa kisasa unaotumika kupanga vipengele vya tovuti kwenye muundo wa mistari ya safu na nguzo. Tofauti na Flexbox unaopanga kwa mwelekeo mmoja, Grid huwezesha kupanga kwa mwelekeo wa safu na nguzo kwa wakati mmoja, hivyo kutoa udhibiti mkubwa wa layout.
📚 Maudhui ya Somo
✅ 1. display: grid
-
Hufanya elementi ya mzazi kuwa grid container.
-
Elementi za ndani huitwa grid items.
.container {
display: grid;
}
✅ 2. grid-template-columns
-
Hufafanua nguzo za grid.
-
Unaweza kutumia px, %,
fr(fraction of space), n.k.
.container {
grid-template-columns: 200px 1fr 2fr;
}
💡 Mfano huu unaonyesha nguzo 3: ya kwanza 200px, ya pili 1 sehemu, na ya tatu 2 sehemu.
✅ 3. grid-template-rows
-
Hufafanua urefu wa safu.
.container {
grid-template-rows: 100px 100px;
}
💡 Hii inaunda safu mbili, kila moja ikiwa na urefu wa 100px.
✅ 4. gap
-
Hutoa nafasi kati ya safu au nguzo.
.container {
gap: 20px;
}
-
Pia unaweza kutumia:
-
row-gap: 10px; -
column-gap: 15px;
-
✅ 5. grid-column na grid-row
-
Hufafanua nafasi element inayoichukua kwenye safu au nguzo.
.item1 {
grid-column: 1 / 3; /* Inachukua nguzo ya 1 hadi 3 */
grid-row: 1 / 2; /* Inakaa kwenye safu ya 1 */
}
💡 Hii husaidia kuunda layout za aina tofauti bila kutumia positioning ya ziada.
✅ 6. Mfano Kamili
<div class="container">
<div class="item">1</div>
<div class="item">2</div>
<div class="item item-wide">3</div>
</div>
.container {
display: grid;
grid-template-columns: 1fr 1fr;
gap: 10px;
}
.item {
background: lightblue;
padding: 20px;
text-align: center;
}
.item-wide {
grid-column: 1 / 3;
}
✅ Hitimisho
CSS Grid ni suluhisho kamili la kupanga vipengele kwenye layout ya safu na nguzo. Kwa kutumia grid-template-columns, grid-template-rows, gap, grid-column, na grid-row, unaweza kubuni layout ya kisasa kwa urahisi na usahihi.
🔜 Somo Linalofuata: SOMO LA 19 - Box Model katika CSS
Katika somo lijalo tutajifunza kuhusu margin, border, padding, na content, na jinsi vinavyofanya kazi kwa pamoja katika mpangilio wa elementi.
🧠Maswali ya Kujitathmini
-
display: grid;hufanya nini?
a) Hupanga elementi kwa mistari ya mlalo tu
b) Huziweka kwenye layout ya safu na nguzo
c) Huzifanya ziwe hidden
d) Huzipa background -
Ili kuunda nguzo tatu zenye ukubwa sawa, utatumia:
a)grid-template-rows: 1fr 1fr 1fr;
b)grid-template-columns: 1fr 1fr 1fr;
c)display: flex;
d)column-gap: 3px; -
gap: 10px;ina maana gani?
a) Margin kati ya container na item
b) Nafasi kati ya text
c) Nafasi kati ya safu na nguzo za grid
d) Urefu wa border -
Ili element ichukue nguzo ya 1 hadi 3, utatumia ipi?
a)grid-row: 1 / 3;
b)grid-column: 1 / 3;
c)column-span: 2;
d)grid: full; -
grid-template-rows: 100px 200px;inamaanisha nini?
a) Nguzo mbili
b) Safu mbili, ya kwanza 100px na ya pili 200px
c) Urefu wa content
d) Padding ya ndani
Jiunge nasi WhatsApp kupata update zetu
Umeionaje Makala hii.. ?
👉1 Madrasa kiganjani 👉2 Bongolite - Game zone - Play free game 👉3 kitabu cha Simulizi 👉4 web hosting 👉5 Kitau cha Fiqh 👉6 Sira ya Mtume Muhammad (s.a.w)
Post zinazofanana:
CSS - SOMO LA 24: CSS Variables (Custom Properties)
Katika somo hili, tutajifunza kuhusu CSS Variables, au Custom Properties. Utajifunza jinsi ya kuunda, kuitumia, na faida za kutumia variables katika CSS ili kuweka msimamizi mzuri wa rangi, ukubwa, na mitindo mingine ya kurudia-rudia.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 19: Pseudo-classes na Pseudo-elements
Katika somo hili, utajifunza kuhusu pseudo-classes kama :hover, :first-child, na :last-child, pamoja na pseudo-elements kama ::before, ::after, na ::selection. Hizi husaidia kubadili au kuongeza mitindo maalum kulingana na hali ya elementi au sehemu maalum ya elementi.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 15: Float na Clear katika CSS
Katika somo hili utajifunza jinsi ya kutumia float ili kupanga elementi upande wa kushoto (left) au kulia (right). Pia utajifunza jinsi ya kutumia clear kuondoa athari za float na kuhakikisha layout yako inabaki thabiti.
Soma Zaidi...CSS - somo la 5: Njia tano zinazotumika kuweka rangi kwenye css
Katika somo hili utajifunza aina tano za kuweka rangi kw akutumia css
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 33: CSS Frameworks
Katika somo hili tutajifunza kuhusu CSS frameworks mbalimbali zinazosaidia kuharakisha uundaji wa mitindo kwenye tovuti. Tutazungumzia frameworks maarufu kama W3.CSS, Bootstrap, Google Fonts, na nyinginezo, faida, matumizi, na tofauti zao.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 32: Custom Fonts na @font-face
Katika somo hili tutajifunza jinsi ya kutumia fonts za kipekee (custom fonts) katika tovuti kwa kutumia njia mbili kuu: Google Fonts na @font-face. Tutajifunza pia sababu za kutumia fonts maalum, faida zake, na jinsi ya kuzidhibiti kwenye CSS.
Soma Zaidi...CSS - somo la 3: syntax za css yaani sheria za uandishi wa css
Katika somo hili utakwenda kujifunza sheria za uandish wa css yaani syntax za css
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 25: CSS Shorthand Properties
Katika somo hili tutajifunza kwa kina kuhusu CSS Shorthand Properties — ni nini, jinsi zinavyofanya kazi, faida zake, na mifano mbalimbali ya kutumia shorthand kuandika CSS kwa njia fupi na bora zaidi.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 30: CSS Functions – calc(), clamp(), var(), min(), max() na Custom Functions
Katika somo hili, tutajifunza kuhusu CSS functions muhimu zinazotumika kufanya mahesabu, kuweka vipimo vya kisasa vinavyobadilika kulingana na hali ya kifaa, na kutumia variables. Tutazingatia functions kama: calc(), clamp(), var(), min(), max(), na mwishoni tutajifunza jinsi ya kutengeneza custom function kwa kutumia variables.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 14: Position Property
Katika somo hili utajifunza kuhusu property ya position katika CSS, ambayo hutumika kuamua jinsi element inavyowekwa ndani ya ukurasa. Tutajifunza aina tano kuu za position: static, relative, absolute, fixed, na sticky.
Soma Zaidi...