CSS - SOMO LA 18: Grid Layout
Katika somo hili, utajifunza misingi ya CSS Grid Layout, mfumo wenye nguvu wa kupanga vipengele katika safu (rows) na nguzo (columns). Tutachambua display: grid, pamoja na grid-template-columns, grid-template-rows, gap, grid-column, na grid-row.
📘 Utangulizi
CSS Grid ni mfumo wa kisasa unaotumika kupanga vipengele vya tovuti kwenye muundo wa mistari ya safu na nguzo. Tofauti na Flexbox unaopanga kwa mwelekeo mmoja, Grid huwezesha kupanga kwa mwelekeo wa safu na nguzo kwa wakati mmoja, hivyo kutoa udhibiti mkubwa wa layout.
📚 Maudhui ya Somo
✅ 1. display: grid
-
Hufanya elementi ya mzazi kuwa grid container.
-
Elementi za ndani huitwa grid items.
.container {
display: grid;
}
✅ 2. grid-template-columns
-
Hufafanua nguzo za grid.
-
Unaweza kutumia px, %,
fr(fraction of space), n.k.
.container {
grid-template-columns: 200px 1fr 2fr;
}
💡 Mfano huu unaonyesha nguzo 3: ya kwanza 200px, ya pili 1 sehemu, na ya tatu 2 sehemu.
✅ 3. grid-template-rows
-
Hufafanua urefu wa safu.
.container {
grid-template-rows: 100px 100px;
}
💡 Hii inaunda safu mbili, kila moja ikiwa na urefu wa 100px.
✅ 4. gap
-
Hutoa nafasi kati ya safu au nguzo.
.container {
gap: 20px;
}
-
Pia unaweza kutumia:
-
row-gap: 10px; -
column-gap: 15px;
-
✅ 5. grid-column na grid-row
-
Hufafanua nafasi element inayoichukua kwenye safu au nguzo.
.item1 {
grid-column: 1 / 3; /* Inachukua nguzo ya 1 hadi 3 */
grid-row: 1 / 2; /* Inakaa kwenye safu ya 1 */
}
💡 Hii husaidia kuunda layout za aina tofauti bila kutumia positioning ya ziada.
✅ 6. Mfano Kamili
<div class="container">
<div class="item">1</div>
<div class="item">2</div>
<div class="item item-wide">3</div>
</div>
.container {
display: grid;
grid-template-columns: 1fr 1fr;
gap: 10px;
}
.item {
background: lightblue;
padding: 20px;
text-align: center;
}
.item-wide {
grid-column: 1 / 3;
}
✅ Hitimisho
CSS Grid ni suluhisho kamili la kupanga vipengele kwenye layout ya safu na nguzo. Kwa kutumia grid-template-columns, grid-template-rows, gap, grid-column, na grid-row, unaweza kubuni layout ya kisasa kwa urahisi na usahihi.
🔜 Somo Linalofuata: SOMO LA 19 - Box Model katika CSS
Katika somo lijalo tutajifunza kuhusu margin, border, padding, na content, na jinsi vinavyofanya kazi kwa pamoja katika mpangilio wa elementi.
🧠Maswali ya Kujitathmini
-
display: grid;hufanya nini?
a) Hupanga elementi kwa mistari ya mlalo tu
b) Huziweka kwenye layout ya safu na nguzo
c) Huzifanya ziwe hidden
d) Huzipa background -
Ili kuunda nguzo tatu zenye ukubwa sawa, utatumia:
a)grid-template-rows: 1fr 1fr 1fr;
b)grid-template-columns: 1fr 1fr 1fr;
c)display: flex;
d)column-gap: 3px; -
gap: 10px;ina maana gani?
a) Margin kati ya container na item
b) Nafasi kati ya text
c) Nafasi kati ya safu na nguzo za grid
d) Urefu wa border -
Ili element ichukue nguzo ya 1 hadi 3, utatumia ipi?
a)grid-row: 1 / 3;
b)grid-column: 1 / 3;
c)column-span: 2;
d)grid: full; -
grid-template-rows: 100px 200px;inamaanisha nini?
a) Nguzo mbili
b) Safu mbili, ya kwanza 100px na ya pili 200px
c) Urefu wa content
d) Padding ya ndani
Jiunge nasi WhatsApp kupata update zetu
Umeionaje Makala hii.. ?
👉1 Sira ya Mtume Muhammad (s.a.w) 👉2 Kitau cha Fiqh 👉3 Tafasiri ya Riyadh Swalihina 👉4 Simulizi za Hadithi Audio 👉5 kitabu cha Simulizi 👉6 Bongolite - Game zone - Play free game
Post zinazofanana:
CSS - SOMO LA 11: Mitindo ya Border (Border Styles)
Katika somo hili, utajifunza jinsi ya kudhibiti mipaka (borders) ya vipengele kwa kutumia CSS. Tutajifunza namna ya kuweka unene wa border, rangi, aina ya mstari, na pia jinsi ya kutumia border kwa upande mmoja tu.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 7: Kutumia Fonti (Fonts) kwenye CSS
Katika somo hili utajifunza jinsi ya kudhibiti mwonekano wa maandishi kwa kutumia fonti kwenye CSS. Utajifunza jinsi ya kubadilisha aina ya fonti, ukubwa, mtindo, unene, na mpangilio wa maandishi ili yaweze kuonekana kwa mvuto na usomaji bora.
Soma Zaidi...CSS - somo la 2: Jinsi ya ku weka code za css kwenye HTML
katika somo hili utajifunza jinsi ya ku install css kwenye ukurasa wa html
Soma Zaidi...CSS - somo la 5: Njia tano zinazotumika kuweka rangi kwenye css
Katika somo hili utajifunza aina tano za kuweka rangi kw akutumia css
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 24: CSS Variables (Custom Properties)
Katika somo hili, tutajifunza kuhusu CSS Variables, au Custom Properties. Utajifunza jinsi ya kuunda, kuitumia, na faida za kutumia variables katika CSS ili kuweka msimamizi mzuri wa rangi, ukubwa, na mitindo mingine ya kurudia-rudia.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 21: CSS Units
Katika somo hili, utajifunza vipimo vinavyotumika kwenye CSS kama vile px, em, rem, %, vw, na vh. Vipimo hivi hutumika kuweka ukubwa wa maandishi, padding, margin, urefu, na upana wa vipengele kwenye tovuti.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 14: Position Property
Katika somo hili utajifunza kuhusu property ya position katika CSS, ambayo hutumika kuamua jinsi element inavyowekwa ndani ya ukurasa. Tutajifunza aina tano kuu za position: static, relative, absolute, fixed, na sticky.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 32: Custom Fonts na @font-face
Katika somo hili tutajifunza jinsi ya kutumia fonts za kipekee (custom fonts) katika tovuti kwa kutumia njia mbili kuu: Google Fonts na @font-face. Tutajifunza pia sababu za kutumia fonts maalum, faida zake, na jinsi ya kuzidhibiti kwenye CSS.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 22: CSS Transition na Animation
Katika somo hili, tutajifunza jinsi ya kuleta miondoko na harakati kwenye tovuti kwa kutumia CSS Transitions na Animations. Hii itasaidia kuboresha muonekano na matumizi ya tovuti.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 26: CSS Specificity (Kipaumbele cha Styles)
Katika somo hili, tutajifunza kuhusu CSS Specificity — yaani mfumo wa kipaumbele unaotumiwa na kivinjari kuchagua ni mtindo (style) upi utumike iwapo kuna migongano kati ya selectors mbalimbali. Utaelewa jinsi ya kupanga selectors zako vizuri ili kuzuia matatizo ya mitindo kutofanya kazi kama ulivyotarajia.
Soma Zaidi...