CSS - SOMO LA 14: Position Property
Katika somo hili utajifunza kuhusu property ya position katika CSS, ambayo hutumika kuamua jinsi element inavyowekwa ndani ya ukurasa. Tutajifunza aina tano kuu za position: static, relative, absolute, fixed, na sticky.
📘 Utangulizi
Kwa kawaida, elementi huwekwa kwenye ukurasa kulingana na mtiririko wa kawaida wa HTML. Hata hivyo, wakati mwingine tunahitaji kuzipanga kwa uangalifu zaidi — mfano kuzifanya zibaki juu hata ukurasa ukisogea, au kuzifanya zisogee kuanzia kwenye position fulani. Hapa ndipo position property inapokuja kusaidia.
✅ 1. position: static
-
Hii ndiyo tabia ya kawaida ya elementi.
-
Elementi huwekwa kulingana na mtiririko wa kawaida wa ukurasa.
-
top,left,right,bottomhazifanyi kazi.
div {
position: static;
}
✅ 2. position: relative
-
Element huwekwa kulingana na nafasi yake ya kawaida.
-
Inaweza kusogezwa kwa kutumia
top,left,right,bottom. -
Nafasi ya awali inabaki imehifadhiwa (invisible space).
div {
position: relative;
top: 20px;
left: 10px;
}
✅ 3. position: absolute
-
Element hutolewa kwenye mtiririko wa kawaida wa ukurasa.
-
Huwekwa kulingana na mzazi (parent) wake wa karibu mwenye
position: relativeau element ya juu kabisa (html). -
Haichukui nafasi kabisa kwenye layout.
div {
position: absolute;
top: 50px;
left: 100px;
}
✅ 4. position: fixed
-
Element huwekwa kulingana na dirisha la kivinjari (viewport).
-
Haibadiliki hata ukiscroll.
-
Hutumika kwa menu za kudumu juu ya ukurasa.
div {
position: fixed;
top: 0;
left: 0;
}
✅ 5. position: sticky
-
Mchanganyiko wa
relativenafixed. -
Element huanza kama
relative, lakini ikifikatopiliyowekwa, inakuwafixed. -
Inabaki pale hadi mzazi wake amalizike.
div {
position: sticky;
top: 10px;
}
✅ 6. Mchoro wa Kulinganisha
| Position Type | Inafuata mtiririko? | Inaweza kusogezwa? | Haionekani ikiscroll? |
|---|---|---|---|
| static | ✔️ | ❌ | ✔️ |
| relative | ✔️ | ✔️ | ✔️ |
| absolute | ❌ | ✔️ | ✔️ |
| fixed | ❌ | ✔️ | ❌ (hudumu juu) |
| sticky | ✔️/❌ | ✔️ (baadaye) | ❌ (wakati fulani) |
✅ Mfano Kamili
<div style="position: relative;">
<div style="position: absolute; top: 0; left: 0; background: red;">
Absolute Element
</div>
</div>
<div style="position: fixed; top: 0; background: yellow;">
Fixed Menu
</div>
<div style="position: sticky; top: 50px; background: lightgreen;">
Sticky Header
</div>
✅ Hitimisho
Kuelewa position ni muhimu kwa kupanga layout kwa ufanisi. Aina tofauti za position hutoa nguvu na uwezo mkubwa wa kudhibiti tabia ya elementi, hasa kwenye tovuti za kisasa zenye muundo unaobadilika au sehemu za kudumu.
🧠 Maswali ya Kujitathmini
-
Ni ipi tabia ya default ya element kwenye position?
a) absolute
b) static
c) relative
d) fixed -
position: relative;inafanya nini?
a) Hutoka kwenye mtiririko wa kawaida
b) Huifanya element kuwa fixed
c) Huwekwa kwa kuzingatia nafasi yake ya awali
d) Huifanya ibaki chini ya ukurasa -
Element yenye
position: fixed;huwekwa kulingana na?
a) mzazi wake
b) content ya ndani
c) viewport (dirisha la kivinjari)
d) sibling element -
position: absolute;huhusiana na nani?
a) viewport
b) mzazi wa karibu mwenye position yoyote ile
c) mzazi mwenyeposition: relative
d) static element yoyote -
position: sticky;huanza kama nini?
a) fixed
b) absolute
c) relative
d) none
Umeionaje Makala hii.. ?
👉1 Bongolite - Game zone - Play free game 👉2 kitabu cha Simulizi 👉3 Madrasa kiganjani 👉4 Kitabu cha Afya 👉5 Kitau cha Fiqh 👉6 Tafasiri ya Riyadh Swalihina
Post zinazofanana:
CSS - SOMO LA 30: CSS Functions – calc(), clamp(), var(), min(), max() na Custom Functions
Katika somo hili, tutajifunza kuhusu CSS functions muhimu zinazotumika kufanya mahesabu, kuweka vipimo vya kisasa vinavyobadilika kulingana na hali ya kifaa, na kutumia variables. Tutazingatia functions kama: calc(), clamp(), var(), min(), max(), na mwishoni tutajifunza jinsi ya kutengeneza custom function kwa kutumia variables.
Soma Zaidi...CSS - somo la 6: Kuweka Background kwenye HTML kwa kutumia CSS
Katika somo hili, utajifunza jinsi ya kudhibiti muonekano wa sehemu ya nyuma (background) ya HTML element kwa kutumia CSS. Utaweza kuongeza rangi, picha, kuweka picha zisirudiwarudiwe, na hata kusogeza picha kwenye maeneo tofauti ya ukurasa.
Soma Zaidi...CSS - somo la 34: if() Condition katika CSS
Katika somo hili, tutajifunza kipengele kipya kinachoitwa if() function ndani ya CSS, kilichoanza kupatikana kwenye toleo la Chrome 137. Kipengele hiki kinaturuhusu kuandika mantiki ya masharti moja kwa moja kwenye property ya CSS, bila kutumia JavaScript wala media query zilizotawanyika. Tutajifunza pia aina za queries: media(), supports(), na style() pamoja na matumizi yao ya kivitendo kwenye tovuti. Mwisho, tutaeleza kwa kina kuhusu pointer na any-pointer.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 28: CSS Timing Functions
Katika somo hili tutajifunza kuhusu CSS Timing Functions, ambazo hutumika kudhibiti kasi na mtiririko wa transition na animation. Utaelewa tofauti kati ya ease, linear, ease-in, ease-out, ease-in-out, pamoja na jinsi ya kutumia cubic-bezier() kwa kudhibiti mwendo wa mabadiliko kwenye elementi.
Soma Zaidi...CSS - somo la 5: Njia tano zinazotumika kuweka rangi kwenye css
Katika somo hili utajifunza aina tano za kuweka rangi kw akutumia css
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 12: Width, Height, Max/Min Width na Overflow
Katika somo hili, utajifunza jinsi ya kudhibiti upana (width) na urefu (height) wa elementi katika CSS. Pia utaelewa tofauti kati ya max-width, min-width, na jinsi overflow inavyodhibiti tabia ya content inayoizidi element.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 19: Pseudo-classes na Pseudo-elements
Katika somo hili, utajifunza kuhusu pseudo-classes kama :hover, :first-child, na :last-child, pamoja na pseudo-elements kama ::before, ::after, na ::selection. Hizi husaidia kubadili au kuongeza mitindo maalum kulingana na hali ya elementi au sehemu maalum ya elementi.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 26: CSS Specificity (Kipaumbele cha Styles)
Katika somo hili, tutajifunza kuhusu CSS Specificity — yaani mfumo wa kipaumbele unaotumiwa na kivinjari kuchagua ni mtindo (style) upi utumike iwapo kuna migongano kati ya selectors mbalimbali. Utaelewa jinsi ya kupanga selectors zako vizuri ili kuzuia matatizo ya mitindo kutofanya kazi kama ulivyotarajia.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 27: Kutumia @import Katika CSS
Katika somo hili, tutajifunza kuhusu @import — amri inayotumika kuingiza faili moja la CSS ndani ya jingine. Tutaona namna ya kuitumia, faida zake, hasara zake, na tofauti kati yake na njia mbadala ya <link> ndani ya HTML.
Soma Zaidi...CSS - SOMO LA 11: Mitindo ya Border (Border Styles)
Katika somo hili, utajifunza jinsi ya kudhibiti mipaka (borders) ya vipengele kwa kutumia CSS. Tutajifunza namna ya kuweka unene wa border, rangi, aina ya mstari, na pia jinsi ya kutumia border kwa upande mmoja tu.
Soma Zaidi...