Somo letu la leo litazungumzia njia sahihi za kupika mboga ili zisipoteze virutubisho vyake muhimu. Tutajifunza makosa yanayofanywa na watu wengi wakati wa kupika, namna ya kuyaepuka, na mbinu bora za kuhifadhi ubora wa mboga hadi mezani.
Utangulizi wa somo:
Mboga za majani ni chanzo kikubwa cha vitamini, madini na antioxidants zinazohitajika kwa afya bora. Hata hivyo, virutubisho hivi vinaweza kupotea endapo mboga zitapikwa vibaya — kwa mfano, kwa muda mrefu sana, kwa joto kali, au kwa kutumia maji mengi. Ili tupate manufaa kamili ya mboga, ni muhimu kujua jinsi ya kuzitayarisha na kupika kwa njia sahihi.
Sasa tuingie kwenye somo letu:
Osha mboga vizuri kabla ya kukata
Watu wengi hukata mboga kabla ya kuosha, jambo linalosababisha virutubisho muhimu kupotea pamoja na maji ya kuoshea. Ni bora zaidi kuosha mboga vizuri kwanza, kisha ukazikate kwa vipande vidogo.
Epuka kuchemsha kwa muda mrefu
Vitamini C na baadhi ya madini huvunjika haraka kwa joto kali. Ikiwa utachemsha mboga kwa muda mrefu, virutubisho hivyo hupotea. Chemsha kwa dakika chache tu — mara nyingi dakika 3 hadi 5 zinatosha.
Tumia maji kidogo unapopika
Wakati wa kupika mboga, tumia maji kidogo tu au zipike kwa mvuke (steam). Maji mengi husababisha madini na vitamini kuyeyuka na kupotea.
Funika sufuria wakati wa kupika
Kufunika sufuria husaidia kuhifadhi mvuke na joto, hivyo mboga hupikwa haraka bila kupoteza ladha na virutubisho vingi.
Epuka mafuta mengi
Mafuta mengi huharibu baadhi ya vitamini nyeti kama vitamini C. Kama lazima utumie mafuta, basi tumia kidogo tu — hasa mafuta ya alizeti au zeituni.
Usiache mboga kupoa kwa muda mrefu kabla ya kuliwa
Baada ya kupika, ni vizuri kula mboga ikiwa bado ni ya moto au ya uvuguvugu. Mboga ikikaa muda mrefu hupoteza ladha na virutubisho, hasa vitamini.
Tumia mboga changa (fresh)
Mboga zilizohifadhiwa kwa muda mrefu hupoteza baadhi ya virutubisho. Ni vyema kutumia mboga changa, zilizovunwa hivi karibuni, hasa zile kutoka bustanini au sokoni siku hiyo hiyo.
Pika kwa njia ya mvuke (steaming)
Kupika kwa mvuke ni mojawapo ya njia bora zaidi kuhifadhi virutubisho, rangi na ladha ya mboga. Njia hii haijumlishi maji mengi wala joto kali kupita kiasi.
Je wajua…
Utafiti wa wataalamu wa lishe umeonyesha kuwa kupika mboga kwa mvuke (steaming) huhifadhi hadi asilimia 90 ya vitamini C na antioxidants ukilinganisha na kuchemsha kwa maji mengi, ambako kunaweza kupoteza hadi asilimia 60 ya virutubisho hivyo?
Hitimisho:
Kupika mboga kwa uangalifu ni hatua muhimu katika kujenga afya bora. Mboga zikipikwa vizuri zinatoa ladha nzuri, harufu ya kuvutia, na virutubisho kamili vinavyohitajika na mwili. Kumbuka: siri ya mboga bora si katika viungo vingi, bali katika muda na namna ya kupika.
Umeionaje Makala hii.. ?
Katika somo hili utakwenda kujifunza faida za kiafya za kula uyoga
Soma Zaidi...Katika somo hili utakwenda kujifunza faida za kiafya za kutumia ndimu na limao
Soma Zaidi...Katika somo hili utakwenda kujifunza faida za kiafya za kula tunda embe
Soma Zaidi...Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu faida za kiafya za kula korosho
Soma Zaidi...Katika somo hili utakwenda kujifunza kuhusu faida za kiafya za kula tunda tufaha - apple
Soma Zaidi...Katika somo hili utakwenda kujifunza faida za kiafya za kula mainai
Soma Zaidi...Katika post hii utajifunza faida za kula mbegu za tikiti. Baada ya post hii utajifunza kuwa mbegu za tikiti hazitupwi.
Soma Zaidi...Katika somo hili utakwenda kujifunza faida za kiafya za kula fenesi.
Soma Zaidi...Katika somo hili utakwenda kujifunza faida za kiafya za kula viazi vitamu
Soma Zaidi...Katika post hii utakwenda kujifunza kuhusu vyakula vya wanga, kazi zake, faida zake na upungufu wake.
Soma Zaidi...