Aina za vyakula somo la 4: Vyakla vya wanga yaani carbohydrates
Katika post hii utakwenda kujifunza kuhusu vyakula vya wanga, kazi zake, faida zake na upungufu wake.
Virutubisho vya Wanga
Wanga ni moja kati ya virutubisho vikuu vitatu, vingine ni fati na protini. Kazi kuu ya wanga ni kutupatia nishati au nguvu. Wanga ni aina ya sukari ambazo zinapatikana kwenye vyakula na ndani ya miili yetu. Tunaweza kupata virutubisho hivi kwenye vyakula na mimea.
Kazi za Wanga
Kutupatia Nishati: Kazi kuu ya wanga ni kutupatia nguvu. Wanga huvunjwa na mwili kuwa glukosi, ambayo hutumika kama chanzo kikuu cha nishati kwa seli za mwili.
Kuvunjavunja Fati Mwilini: Wanga husaidia katika kuvunjavunja fati mwilini. Wakati kuna kiasi cha kutosha cha wanga, mwili hutumia glukosi kama chanzo cha nishati badala ya kuvunjavunja fati.
Kupunguza Matumizi ya Protini: Wanga husaidia kupunguza matumizi ya protini kwa ajili ya kuzalisha nishati. Hii inaruhusu protini kutumika kwa kazi nyingine muhimu kama vile kujenga na kurekebisha tishu.
Kutumika Katika Utengenezaji wa Bidhaa na Dawa: Wanga hutumika kama kiungo katika utengenezaji wa bidhaa mbalimbali na madawa. Kwa mfano, wanga hutumika kama nyongeza katika baadhi ya dawa na kama kiunganishi katika bidhaa za chakula.
Vyakula vya Wanga
Mahindi: Mahindi ni chanzo kizuri cha wanga na hutumika katika vyakula mbalimbali kama ugali na tortilla.
Mtama: Mtama ni nafaka yenye wanga mwingi na hutumika sana katika maandalizi ya chakula.
Mihogo: Mihogo ni mzizi unaotumiwa kama chanzo cha wanga, hasa katika maeneo ya tropiki.
Viazi: Viazi ni chanzo kikubwa cha wanga na hutumika kwa njia mbalimbali kama vile kuchemshwa, kuchomwa, na kufanywa viazi vya kukaanga.
Ngano: Ngano hutumika kutengeneza bidhaa nyingi za wanga kama mkate, pasta, na keki.
Mikate: Mikate ni chanzo kikuu cha wanga na hutumika sana katika mlo wa kila siku.
Mchele: Mchele, hasa mchele mweupe na mchele wa kahawia, ni chanzo kikuu cha wanga.
Keki: Keki na vitafunwa vingine ni vyanzo vya wanga kutokana na unga unaotumika katika utayarishaji wake.
Korosho: Ingawa korosho ni maarufu kwa mafuta yake, pia ina kiasi cha wanga.
Karanga: Karanga zina kiasi cha wanga pamoja na protini na mafuta yenye afya.
Ndizi: Ndizi, hasa ndizi mbivu, ni chanzo kizuri cha wanga.
Nyama: Nyama si chanzo kikuu cha wanga, lakini baadhi ya nyama zilizosindikwa zina wanga kutokana na viungo vilivyoongezwa.
Mayai: Mayai yana kiasi kidogo sana cha wanga, lakini bado ni sehemu ya lishe bora.
Maziwa: Maziwa yana kiasi cha wanga katika mfumo wa laktozi, ambayo ni sukari ya maziwa.
Upungufu wa Wanga
Endapo virutubisho vya wanga vitapungua mwilini, athari zinazoweza kutokea ni:
Kukosa Nguvu ya Kutosha: Wanga ni chanzo kikuu cha nishati, hivyo upungufu wake unaweza kusababisha kukosa nguvu na uchovu wa mara kwa mara.
Kuwa Dhaifu: Upungufu wa wanga unaweza kusababisha udhaifu wa mwili kwa sababu mwili hautapata nishati ya kutosha kwa shughuli za kila siku.
Mwili Kushindwa Kufanya Kazi Vyema: Wanga huchangia katika mchakato wa kimetaboliki. Upungufu wa wanga unaweza kuathiri mchakato huu na kusababisha mwili kushindwa kufanya kazi zake vyema.
Kwa ujumla, wanga ni sehemu muhimu ya lishe bora na inapaswa kujumuishwa katika mlo wa kila siku kwa kiasi kinachofaa ili kuhakikisha mwili unapata nishati ya kutosha na kuweza kufanya kazi zake vyema.
Download App Yetu
Jifunze zaidi, na wasiliana nasi ukiwa na App yetu. Bofya link hapo chini kuweza kuipakua.