Somo hili linaelezea magonjwa nyemelezi yanayoshambulia watu wanaoishi na VVU, hasa pale kinga ya mwili inapokuwa imedhoofika. Pia linafafanua dalili kuu za magonjwa haya na hatua zinazoweza kuchukuliwa ili kuyaepuka au kuyatibu mapema.
VVU unapotishia mfumo wa kinga ya mwili, magonjwa mbalimbali ambayo kwa kawaida mwili huweza kuyazuia huanza kushambulia. Haya huitwa magonjwa nyemelezi (opportunistic infections), kwa sababu hutumia udhaifu wa kinga mwilini kushambulia. Kuzuia na kutibu magonjwa haya ni muhimu kwa maisha ya mtu aliyeambukizwa.
Ni magonjwa yanayopata nafasi ya kuambukiza mtu wakati kinga ya mwili ikiwa dhaifu.
Mara nyingi hayaonekani kwa watu wenye kinga imara.
Kifua kikuu (TB): Ugonjwa wa mapafu unaoshambulia sana watu wenye VVU. Ni kisababishi kikuu cha vifo.
Fangasi wa midomoni (oral thrush): Fangasi wanaoshambulia sehemu za mdomo na koo.
Nimonia (Pneumocystis pneumonia – PCP): Hushambulia mapafu, husababisha kikohozi, pumzi fupi na homa.
Herpes Simplex: Vidonda sehemu za siri au mdomoni.
Toxoplasmosis: Huathiri ubongo, macho, na viungo vingine.
Kansa zinazohusiana na VVU: Mfano – Kaposi’s sarcoma, lymphoma.
Homa za mara kwa mara zisizoisha
Kupungua kwa uzito bila sababu
Kikohozi cha muda mrefu au chenye damu
Kuharisha kwa muda mrefu
Vidonda au madoa mdomoni na sehemu za siri
Maumivu ya kichwa sugu na kuchanganyikiwa
Kuanza dawa za ARV mapema – huhifadhi kinga ya mwili
Kunywa dawa kinga za magonjwa nyemelezi, kama cotrimoxazole
Kuepuka mazingira yenye vumbi, moshi au mtu mwenye TB
Kula chakula safi na chenye lishe bora
Kujitunza kwa usafi wa mwili na mazingira
Wengi huweza kutibiwa kama wakigunduliwa mapema
Dawa hutolewa kulingana na aina ya ugonjwa (antibiotics, antifungals, anti-TB, nk)
Daktari huweza pia kubadilisha mpangilio wa ARV kama ugonjwa unaendelea
Magonjwa nyemelezi ni tishio kubwa kwa watu wanaoishi na VVU hasa pale wanapochelewa kuanza dawa au kutofuatilia matibabu yao. Kwa ufuatiliaji mzuri wa afya, matumizi sahihi ya ARV na usafi wa maisha, magonjwa haya yanaweza kuzuiwa au kutibiwa mapema kabla hayajaenea na kusababisha madhara makubwa.
Jiunge nasi WhatsApp kupata update zetuUmeionaje Makala hii.. ?
Somo hili linaelezea maana ya VVU (Virusi Vya Ukimwi) na UKIMWI (Upungufu wa Kinga Mwilini), tofauti zao, na uhusiano wao. Hili ni somo la msingi kwa yeyote anayetaka kuelewa maradhi haya, chanzo chake, na hatua zake za maendeleo hadi kufikia ukosefu mkubwa wa kinga mwilini.
Soma Zaidi...Somo hili linaelezea uhusiano kati ya VVU na uzazi. Linalenga kujibu maswali muhimu kama: Je, mtu mwenye VVU anaweza kupata mtoto asiye na maambukizi? Linazungumzia pia hatua za kuzuia maambukizi kutoka kwa mama kwenda kwa mtoto, na mbinu salama za uzazi kwa wenza wenye VVU au mmoja wao akiwa na VVU.
Soma Zaidi...Dalili za mwanzo za UKIMWI (VVU) kwa mwanamke zinaweza kufanana kwa kiasi kikubwa na zile za wanaume, lakini pia zipo dalili ambazo huathiri zaidi wanawake kutokana na tofauti za kibaolojia. Makala hii inachambua dalili za awali ambazo mara nyingi hujitokeza kwa mwanamke aliyeambukizwa VVU, kwa kutumia ushahidi kutoka taasisi kama CDC, WHO, na UNAIDS. Dalili hizi hutokea wiki 2 hadi miezi 3 baada ya maambukizi, na mara nyingi huchanganywa na hali za kawaida kama mafua au mabadiliko ya homoni. Kutambua mapema dalili hizi ni muhimu kwa utambuzi wa haraka na uanzishaji wa matibabu.
Soma Zaidi...Somo hili linaelezea umuhimu wa kupima VVU, aina mbalimbali za vipimo vinavyopatikana, na hatua zinazofuatia baada ya upimaji. Lengo ni kuwahamasisha watu kupima kwa hiari, mara kwa mara, na bila hofu au aibu, kwa kuwa upimaji ndiyo njia pekee ya kuthibitisha maambukizi.
Soma Zaidi...Ingawa UKIMWI (VVU) huathiri zaidi mfumo wa kinga ya mwili, pia huweza kuleta mabadiliko ya kimwili katika maeneo mbalimbali ya mwili, yakiwemo nywele. Kwa watu wanaoishi na HIV, mabadiliko katika afya ya nywele yanaweza kuwa kiashiria cha matatizo ya lishe, kinga dhaifu, madhara ya dawa au magonjwa nyemelezi. Somo hili linaelezea kwa kina dalili zinazoweza kuonekana kwenye nywele kwa wagonjwa wa UKIMWI, likizingatia ushahidi kutoka taasisi za afya kama CDC, Mayo Clinic, na WHO.
Soma Zaidi...Dalili za UKIMWI huathiri sehemu nyingi za mwili, lakini ulimi ni mojawapo ya maeneo ya kwanza kuonyesha mabadiliko kutokana na kushuka kwa kinga ya mwili. Makala hii inazungumzia dalili kuu zinazojitokeza kwenye ulimi kwa watu wanaoishi na virusi vya UKIMWI (VVU), zikiwemo oral candidiasis, hairy leukoplakia, vidonda, Kaposi’s sarcoma, glossitis na kukauka kwa ulimi. Kila dalili imeelezewa kwa kutumia ushahidi kutoka taasisi za afya kama CDC, WHO, Mayo Clinic, na NIH, ili kusaidia jamii na wahudumu wa afya kutambua na kutoa huduma kwa wakati.
Soma Zaidi...Somo hili linaweka mikakati ya mwisho ya kuishi na VVU kwa mafanikio, ushauri muhimu kwa wanaoishi na virusi vya ukimwi, na ujumbe wa matumaini kwa jamii kwa ujumla. Linatoa mwanga wa matumaini, hekima na changamoto za kuendelea kuwa na moyo imara.
Soma Zaidi...Somo hili linaelezea mchakato wa VVU kuhamia hatua ya UKIMWI, muda unaochukua, mambo yanayoweza kuharakisha au kuchelewesha maendeleo ya ugonjwa, na jinsi viwango vya CD4 vinavyotumika kutambua hatua ya UKIMWI.
Soma Zaidi...Somo hili linaeleza umuhimu wa kutumia kondomu kwa usahihi katika kuzuia maambukizi ya VVU na magonjwa mengine ya zinaa. Pia linaelezea hatua kwa hatua jinsi ya kutumia kondomu, aina mbalimbali za kondomu, na masuala ya kawaida yanayoweza kuleta changamoto katika matumizi yake.
Soma Zaidi...Dalili za mwanzo za UKIMWI (VVU) kwa mwanaume mara nyingi huonekana wiki chache baada ya maambukizi na zinaweza kuonekana kama dalili za maambukizi ya kawaida ya virusi. Hata hivyo, dalili hizi hutofautiana kwa ukali na muda kati ya mtu mmoja na mwingine, na mara nyingi huashiria hatua ya maambukizi ya awali (acute HIV infection). Somo hili linaangazia dalili kuu za mwanzo za UKIMWI kwa mwanaume, kwa kutumia ushahidi kutoka taasisi za afya kama CDC, WHO, na Mayo Clinic.
Soma Zaidi...