Somo hili linaeleza umuhimu wa lishe bora kwa watu wanaoishi na VVU. Linafafanua namna lishe nzuri inavyosaidia mwili kupambana na virusi, kuimarisha kinga, kusaidia utendaji wa dawa za ARV, na kuboresha afya kwa ujumla.
Lishe bora ni sehemu muhimu ya matibabu kwa watu wanaoishi na VVU. Chakula si tu chanzo cha nguvu bali pia husaidia mwili kupambana na magonjwa, kupona haraka, na kustahimili madhara madogo ya dawa. Watu wengi hupuuzia lishe, lakini ukweli ni kwamba chakula ni dawa.
VVU hupunguza uwezo wa mwili kutumia virutubishi ipasavyo.
Maambukizi na dawa za ARV huongeza mahitaji ya virutubishi.
Lishe duni huongeza kasi ya kushuka kwa kinga.
Kuimarisha kinga ya mwili
Kusaidia mwili kustahimili dawa na madhara yake
Kuhifadhi uzito wa mwili
Kuzuia na kupambana na magonjwa nyemelezi
Kuongeza ubora wa maisha
Wanga – chanzo cha nishati (nafaka, viazi, mihogo)
Protini – kujenga na kutengeneza seli (maharage, samaki, mayai, nyama isiyo na mafuta)
Vitamini na madini – kuimarisha kinga (matunda, mboga za majani, karoti, machungwa)
Maji – kusaidia usafishaji mwili na kupunguza madhara ya dawa
Mafuta bora – kama vile mafuta ya alizeti, karanga, parachichi
Kula mara 3 au zaidi kwa siku, kwa kiasi kinachotosha
Epuka vyakula visivyo safi au vilivyochakachuliwa
Jiepushe na pombe na tumbaku – vinaweza kuingiliana na ARV
Fuata ushauri wa wataalamu wa lishe (nutritionist) pale inapobidi
Wanahitaji lishe maalum ya kuongeza nguvu
Ikiwa mgonjwa hawezi kula, mashauriano na daktari yatasaidia kupanga mbadala bora
Mifano: uji wa lishe, juisi safi, supu zenye virutubishi, na virutubisho vya lishe vinavyopatikana kwenye kliniki
Lishe bora ni nyenzo kuu ya kupambana na VVU na kuongeza ufanisi wa dawa za ARV. Kwa kula chakula safi, chenye virutubishi vya kutosha, na kunywa maji ya kutosha, mtu anaweza kuimarisha kinga ya mwili na kuishi maisha marefu na yenye afya. Kama vile dawa huhitaji ratiba, chakula pia kinahitaji mpangilio na uangalizi.
Jiunge nasi WhatsApp kupata update zetuUmeionaje Makala hii.. ?
Somo hili linaelezea uhusiano kati ya VVU na uzazi. Linalenga kujibu maswali muhimu kama: Je, mtu mwenye VVU anaweza kupata mtoto asiye na maambukizi? Linazungumzia pia hatua za kuzuia maambukizi kutoka kwa mama kwenda kwa mtoto, na mbinu salama za uzazi kwa wenza wenye VVU au mmoja wao akiwa na VVU.
Soma Zaidi...Somo hili linaelezea mchakato wa VVU kuhamia hatua ya UKIMWI, muda unaochukua, mambo yanayoweza kuharakisha au kuchelewesha maendeleo ya ugonjwa, na jinsi viwango vya CD4 vinavyotumika kutambua hatua ya UKIMWI.
Soma Zaidi...Somo hili linaeleza hatua za kuchukua baada ya mtu kugundua ameambukizwa VVU. Linaweka wazi kuwa maisha hayaishii hapo, bali mtu anaweza kuishi maisha marefu, yenye afya na matumaini kwa kufuata ushauri wa kitabibu, kutumia dawa kwa usahihi, na kujitunza kiafya na kisaikolojia.
Soma Zaidi...Somo hili linaeleza njia mbalimbali za kinga dhidi ya VVU, ikiwa ni pamoja na matumizi ya dawa za kuzuia maambukizi (PrEP na PEP), mbinu za kuzuia kuambukizwa, na hali ya sasa kuhusu maendeleo ya chanjo dhidi ya VVU.
Soma Zaidi...Somo hili linaelezea umuhimu wa kupima VVU, aina mbalimbali za vipimo vinavyopatikana, na hatua zinazofuatia baada ya upimaji. Lengo ni kuwahamasisha watu kupima kwa hiari, mara kwa mara, na bila hofu au aibu, kwa kuwa upimaji ndiyo njia pekee ya kuthibitisha maambukizi.
Soma Zaidi...Dalili za UKIMWI huathiri sehemu nyingi za mwili, lakini ulimi ni mojawapo ya maeneo ya kwanza kuonyesha mabadiliko kutokana na kushuka kwa kinga ya mwili. Makala hii inazungumzia dalili kuu zinazojitokeza kwenye ulimi kwa watu wanaoishi na virusi vya UKIMWI (VVU), zikiwemo oral candidiasis, hairy leukoplakia, vidonda, Kaposi’s sarcoma, glossitis na kukauka kwa ulimi. Kila dalili imeelezewa kwa kutumia ushahidi kutoka taasisi za afya kama CDC, WHO, Mayo Clinic, na NIH, ili kusaidia jamii na wahudumu wa afya kutambua na kutoa huduma kwa wakati.
Soma Zaidi...Dalili za mwanzo za UKIMWI (VVU) kwa mwanamke zinaweza kufanana kwa kiasi kikubwa na zile za wanaume, lakini pia zipo dalili ambazo huathiri zaidi wanawake kutokana na tofauti za kibaolojia. Makala hii inachambua dalili za awali ambazo mara nyingi hujitokeza kwa mwanamke aliyeambukizwa VVU, kwa kutumia ushahidi kutoka taasisi kama CDC, WHO, na UNAIDS. Dalili hizi hutokea wiki 2 hadi miezi 3 baada ya maambukizi, na mara nyingi huchanganywa na hali za kawaida kama mafua au mabadiliko ya homoni. Kutambua mapema dalili hizi ni muhimu kwa utambuzi wa haraka na uanzishaji wa matibabu.
Soma Zaidi...Somo hili linaangazia umuhimu wa msaada wa kisaikolojia kwa watu wanaoishi na VVU. Linazungumzia changamoto za kihisia zinazoweza kutokea, namna za kukabiliana nazo, na huduma zinazopatikana kusaidia kujenga moyo imara na maisha yenye matumaini.
Soma Zaidi...Somo hili linaangazia harakati za uvumbuzi wa tiba za VVU na UKIMWI kuanzia dawa za Antiretroviral Therapy (ART) zinazoelekezwa kuzuia na kudhibiti ugonjwa hadi juhudi za sasa za kutafuta tiba kamili. Pia linaelezea hadithi za watu waliopona kwa bahati nasibu kama chanzo cha matumaini kwa dunia.
Soma Zaidi...Somo hili linaelezea kwa kina njia kuu nne zinazoweza kusababisha maambukizi ya VVU (Virusi vya Ukimwi) kutoka mtu mmoja kwenda kwa mwingine. Pia linabainisha njia ambazo haziwezi kusababisha maambukizi, ili kupunguza dhana potofu na kuondoa hofu zisizo na msingi.
Soma Zaidi...