Somo hili linaelezea kwa kina kuhusu dawa za ARV (Antiretroviral drugs), namna zinavyofanya kazi dhidi ya virusi vya VVU, umuhimu wake katika maisha ya mtu aliyeambukizwa, na kwanini matumizi sahihi ya dawa hizi ni muhimu kwa afya na uhai wa muda mrefu.
Tangu kugunduliwa kwa dawa za kufubaza virusi (ARVs), maisha ya watu wanaoishi na VVU yamebadilika sana. Hizi ni dawa maalum zinazosaidia kuzuia virusi kuongezeka mwilini na hivyo kulinda kinga ya mwili. Kujua namna zinavyofanya kazi, matumizi yake sahihi, na faida zake kunamwezesha mtu kuishi maisha yenye afya bora.
ARV ni kifupi cha Antiretroviral drugs, yaani dawa zinazopambana na virusi vya VVU.
Hazitibu VVU, bali huzuia virusi kuongezeka na kulinda kinga ya mwili.
Lengo ni kupunguza virusi hadi kufikia kiwango cha kutogundulika (undetectable).
VVU huingia ndani ya seli za kinga na kuzaliana.
ARV hukatiza hatua mbalimbali za uzalishaji wa virusi.
Kwa njia hiyo, virusi hupungua mwilini na kinga huimarika.
Kuna madaraja mbalimbali ya ARV, lakini huwa hutolewa kwa pamoja kama mchanganyiko. Mfano:
Tenofovir + Lamivudine + Dolutegravir (TLD) – hii ni mchanganyiko wa kidonge kimoja chenye dawa tatu.
Daktari huchagua dawa kulingana na hali ya mgonjwa.
Dawa zichukuliwe kila siku, saa ile ile, bila kuruka siku.
Kutozingatia ratiba husababisha virusi kujizoea dawa (resistance), jambo ambalo huweza kufanya tiba ishindwe.
Kupunguza kiwango cha virusi (viral load)
Kulinda na kurudisha kinga ya mwili (kupanda kwa seli za CD4)
Kupunguza hatari ya kuambukiza wengine
Kupunguza hatari ya magonjwa nyemelezi
Kuongeza muda wa kuishi kwa afya
Kichefuchefu, kuumwa kichwa, uchovu – hujitokeza mwanzoni kisha hupotea
Madhara makubwa ni nadra – toa taarifa kwa daktari ukiona mabadiliko makubwa mwilini
Kamwe usikatishe dawa bila ushauri wa daktari
Dawa za ARV ni kinga ya uhai kwa watu wanaoishi na VVU. Zinapochukuliwa kwa usahihi na kwa muda wote, zinaweza kudhibiti virusi kwa kiwango kikubwa na kuruhusu mtu kuishi maisha ya kawaida kabisa. Nidhamu na ufuatiliaji wa dawa hizi ni silaha kuu katika mapambano dhidi ya UKIMWI.
Jiunge nasi WhatsApp kupata update zetuUmeionaje Makala hii.. ?
Somo hili linaelezea uhusiano kati ya VVU na uzazi. Linalenga kujibu maswali muhimu kama: Je, mtu mwenye VVU anaweza kupata mtoto asiye na maambukizi? Linazungumzia pia hatua za kuzuia maambukizi kutoka kwa mama kwenda kwa mtoto, na mbinu salama za uzazi kwa wenza wenye VVU au mmoja wao akiwa na VVU.
Soma Zaidi...Somo hili linaeleza umuhimu wa lishe bora kwa watu wanaoishi na VVU. Linafafanua namna lishe nzuri inavyosaidia mwili kupambana na virusi, kuimarisha kinga, kusaidia utendaji wa dawa za ARV, na kuboresha afya kwa ujumla.
Soma Zaidi...Ingawa UKIMWI (VVU) huathiri zaidi mfumo wa kinga ya mwili, pia huweza kuleta mabadiliko ya kimwili katika maeneo mbalimbali ya mwili, yakiwemo nywele. Kwa watu wanaoishi na HIV, mabadiliko katika afya ya nywele yanaweza kuwa kiashiria cha matatizo ya lishe, kinga dhaifu, madhara ya dawa au magonjwa nyemelezi. Somo hili linaelezea kwa kina dalili zinazoweza kuonekana kwenye nywele kwa wagonjwa wa UKIMWI, likizingatia ushahidi kutoka taasisi za afya kama CDC, Mayo Clinic, na WHO.
Soma Zaidi...Somo hili linaweka mikakati ya mwisho ya kuishi na VVU kwa mafanikio, ushauri muhimu kwa wanaoishi na virusi vya ukimwi, na ujumbe wa matumaini kwa jamii kwa ujumla. Linatoa mwanga wa matumaini, hekima na changamoto za kuendelea kuwa na moyo imara.
Soma Zaidi...Somo hili linafafanua dalili za awali zinazoweza kujitokeza muda mfupi baada ya mtu kuambukizwa VVU. Dalili hizi zinaweza kufanana na magonjwa ya kawaida kama mafua, na mara nyingi hupita bila kutambuliwa. Ufahamu wa dalili hizi unasaidia mtu kuchukua hatua mapema ya kupima na kuanza tiba.
Soma Zaidi...Somo hili linaelezea mchakato wa VVU kuhamia hatua ya UKIMWI, muda unaochukua, mambo yanayoweza kuharakisha au kuchelewesha maendeleo ya ugonjwa, na jinsi viwango vya CD4 vinavyotumika kutambua hatua ya UKIMWI.
Soma Zaidi...Somo hili linaelezea magonjwa nyemelezi yanayoshambulia watu wanaoishi na VVU, hasa pale kinga ya mwili inapokuwa imedhoofika. Pia linafafanua dalili kuu za magonjwa haya na hatua zinazoweza kuchukuliwa ili kuyaepuka au kuyatibu mapema.
Soma Zaidi...Somo hili linaelezea uhusiano kati ya UKIMWI na viwango vya seli za CD4 mwilini. Linafafanua umuhimu wa CD4 kama kiashiria cha kinga ya mwili, jinsi VVU huathiri CD4, na jinsi viwango vya CD4 vinavyosaidia katika utambuzi, ufuatiliaji na matibabu ya UKIMWI.
Soma Zaidi...Somo hili linaeleza njia mbalimbali za kinga dhidi ya VVU, ikiwa ni pamoja na matumizi ya dawa za kuzuia maambukizi (PrEP na PEP), mbinu za kuzuia kuambukizwa, na hali ya sasa kuhusu maendeleo ya chanjo dhidi ya VVU.
Soma Zaidi...Koo ni mojawapo ya maeneo ya mwili ambayo huathiriwa mapema na kwa urahisi katika mwili wa mtu aliyeambukizwa virusi vya UKIMWI (VVU). Dalili zinazotokea kwenye koo zinaweza kuwa za moja kwa moja kutokana na virusi vya HIV, au kutokana na maambukizi nyemelezi yanayotokea wakati kinga ya mwili inapodhoofika. Somo hili linaelezea dalili kuu zinazojitokeza kwenye koo kwa watu wanaoishi na HIV, likieleza sababu zake, uhusiano wake na kinga ya mwili (CD4), na likinukuu ushahidi kutoka taasisi muhimu kama CDC, WHO, na Mayo Clinic.
Soma Zaidi...